Tanzimat Dönemi Roman Tiplerine Farklı Bir Bakış Denemesi

Authors : Bilal KAS

Pages : 86-101

Doi:10.29110/soylemdergi.286411

View : 21 | Download : 13

Publication Date : 2017-06-19

Article Type : Research Paper

Abstract :Tanzimat`ın ilanından sonraki süreçte önce çeviri sonra da adapte ve telif eserlerin yazılmasıyla birçok roman ve roman tipi Türk okurunun hayatına girer. İlk dönem romanları çeşitli teknik kusurları, eksiklikleri taşımasının yanında canlı, yerli ve ilginç tiplerin oluşumunu da sağlar. Toplumu eğitmeyi kendine şiar edinmiş ilk dönem yazarları anlattıkları olayların kahramanlarını da yaşadıkları toplumdan seçerler. Bu çalışma içerisindeki roman tiplerinin temsil ettikleri sosyal konular; kadının toplumdaki yeri, Batı`yı yanlış anlamış kişilerin düştüğü durumlar ve kölelik olarak sayılabilir. Çalışmada seçilen yazarlar Ahmet Mithat Efendi, Recaizade Mahmut Ekrem ve Namık Kemal`dir. Ele alınan eserler ise Dürdane Hanım, Felatun Bey ile Rakım Efendi, Araba Sevdası, İntibah `tır. Bu eserlerde seçilen konuların ışığında öne çıkan tiplerin romanda varoluş ve işlevlerinden hareketle çeşitli başlık ve sınıflamalar belirlenmiştir. Bu tipler dönemleriyle, romandaki temsil özellikleriyle, yazarlarının dönemlerine ve dünyaya bakış açılarıyla değerlendirilmiştir.  
Keywords : Tanzimat roman tipleri, Ulviye Hanım, Dilaşup, Bihruz Bey, Felatun Bey, Canan, Alafrangalaşma