Şehzade Mustafa Mersiyesi’nin Metaforik Açıdan İncelenmesi

Authors : Nagehan UÇAN EKE

Pages : 220-231

Doi:10.29110/soylemdergi.337101

View : 22 | Download : 66

Publication Date : 2017-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :16. yüzyılda dört padişah devri görmüş ve ömrü seferlerde geçmiş asker bir şair olan Taşlıcalı Yahyâ Bey insert ignore into journalissuearticles values(ö. 1582); bu özelliği dolayısıyla kasidelerinde haklı olarak şairliğinden ziyade savaşlarda gösterdiği başarılarıyla övünür. Bu mânâda “gazi-şair” tipinin en iyi temsilcilerinden olan Yahyâ Bey’in eserlerinde, çağının toplumsal, siyasî ve askerî görünümünü yansıtan değerli bilgiler bulunmaktadır. Bu eserlerinden biri olan “Şehzade Mustafa Mersiyesi” Klâsik Türk edebiyatındaki bu türde yazılmış şiirlerin en tanınmışıdır. Eser, Kanûnî’nin Nahcivan Seferi sırasında oğlu Şehzade Mustafa’yı idam ettirmesi hadisesinin ardından duyulan infiali Şehzade’yi en yakından tanıyan şairin kaleminden çıkmış olması dolayısıyla ayrıca mühimdir. “Kanûnî Hicviyesi” olarak da meşhur olan bu mersiyede şair, oldukça metaforik bir dil kullanır. Metafor kullanımı bir düşünme ve aynı zamanda da yaşanılan çevreyi ve hadiseleri algılamak için farklı bir görme biçimidir. Kavramsal metaforlar ve görüntü şemaları, ortak özellikleri paylaşan iki şey arasında gizli karşılaştırma yapan metaforik düşünmenin temel unsurlarıdır. Bu araştırmada, kavramsal metafor teorisi ışığında Taşlıcalı Yahyâ Bey’in “Şehzade Mustafa Mersiyesi”nde tespit edilen metaforlar ve bunlarla verilmek istenen mesajlar tespit edilip değerlendirilecektir. 
Keywords : Taşlıcalı Yahyâ Bey, Şehzade Mustafa Mersiyesi, kavramsal metafor, Kanuni, 16 Yüzyıl