Edebiyat Teorilerinin Felsefi Temelleri

Authors : Emrah Peksoy

Pages : 305-310

View : 18 | Download : 15

Publication Date : 2018-12-30

Article Type : Other Papers

Abstract :Klagenfurt Üniversitesi Karşılaştırmalı Edebiyat bölümünde Emeritus Profesör olan Peter V. Zima’nın 1991 yılında yazdığı Literarische Ästhetik. Methoden und Modelle der Literaturwissenschaft adlı kitabı, Mustafa Özsarı’nın yaptığı çeviriyle ve Hece Yayınları tarafından 2015 yılında Modern Edebiyat Teorilerinin Felsefesi başlığı altında yeniden okurla buluşturulmuştur. Günümüz edebî eleştiri uğraşının olmazsa olmaz gereçlerinden olan edebiyat teorilerinin estetik ve felsefi kökenlerinin bir nevi haritasını çıkarma amacıyla yola çıkan Zima, en önemli edebî estetik ve eleştirel okuma yöntemlerini üç ana başlık altında tartışmaya açmıştır. Estetik teorilerinin kurucu babalarını gün yüzüne çıkarmayı amaçlayan kitap, bu yönüyle sanat eserine estetik felsefi bir yaklaşım getirmeyen günümüzün popüler okuma yöntemlerini göz ardı etmektedir. Örneğin, “kültürel çalışmalar”, “yeni tarihselcilik”, “feminist eleştiri”, “postkolonyalizm” gibi estetik felsefeyle doğrudan ilişkisi olmayan ve edebî eseri kültürel, sosyolojik, tarihsel ya da iktisadi disiplinler çerçevesinden inceleyen yöntemler bu kitabın ilgisi dışındadır. İçinden çıktıkları felsefi ve estetik bakış açılarının iyi bilinmesinin edebiyat teorilerini daha anlaşılır kılacağı tezini öne süren kitap, bu alandaki önemli bir boşluğu dolduruyor. Bu bağlamda kitap, eleştiri ve yorumla uğraşan herkesin ihtiyaç duyacağı olmazsa olmaz bir rol üstleniyor.
Keywords : Edebiyat teorisi, eleştiri felsefesi