Dil Bilgisel Görünümleri Açısından Tv Dizi Adları

Authors : Gülşah PARLAK KALKAN

Pages : 794-819

Doi:10.29110/soylemdergi.996636

View : 17 | Download : 14

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Adbilimin insert ignore into journalissuearticles values(onomastiğin); önemli çalışma alanlarından biri de eseradbilimi insert ignore into journalissuearticles values(hrematonimi);dir. Eseradbilim; roman, hikâye, şiir vb. edebî ürünler, tablo veya heykel gibi sanat eserleri, sanatçılar tarafından kullanılan herhangi bir eşya vb. pek çok adlandırmanın temelindeki sosyokültürel sebepleri, bu adlarda dilin kullanım şekillerini inceleyen bir bilim dalıdır. Oluşumları bakımından yazılı birer metin/eser olarak değerlendirilebilecek dizilerin adları da gerek dilin kullanımı gerekse dil/kültür ilişkisi bakımından önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı, dizi adlarını meydana getiren söz dizimsel özellikleri belirlemektir. Çalışma için Türkiye’de reyting bazında en çok izlenen ATV, FOX, Kanal D, Kanal 7, Show TV, Star TV ve TRT 1 kanallarında 1990’lı yıllardan 2020 yılına kadar yayınlanan dizilerden basit seçkisiz yöntemle belirlenen 576 dizinin adı, dil bilgisel görünümleri açısından incelenip tasniflenmiştir. Çalışma neticesinde diziler adlandırılırken en çok kelime gruplarından faydalanıldığı görülmüştür. Tespit edilen 328 adet kelime grubundan 126’sı ad tamlaması, 127’si ise sıfat tamlamasıdır. Ayrıca dizi adlarında bağlama, unvan, ünlem, kısaltma ve ilgi grupları ile birleşik ad ve fiil türündeki yapılar da kullanılmıştır. 87 adet cümle değerinde ve 10 adet de eksiltili yapıdan oluşan dizi adı tespit edilmiştir. Bu çalışmayla günümüzde hâlen yaygın iletişim araçlarından biri olan televizyon özelindeki diziler adlandırılırken tercih edilen yapılar ve bu yapıların tercih sebepleri üzerinde düşünülerek adbilime katkı sunmak amaçlanmıştır.
Keywords : adbilim, eseradbilimi, hrematonomi, dizi adı, söz dizimi