Cemal Süreya ve Kadın Korkusu

Authors : Türkân YEŞİLYURT

Pages : 769-776

Doi:10.29110/soylemdergi.1181980

View : 24 | Download : 9

Publication Date : 2022-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Kadın, Cemal Süreya’nın şiirlerindeki ana temalardan biridir. Bu yazıda şairin Güz Bitiği adlı kitabına kadarki şiirlerinde görünürde kadına aşkla yaklaştığı, gerçekte erkeğe olumlu nitelikler insert ignore into journalissuearticles values(üstün güç, sevinç); yüklerken kadına olumsuz nitelikler insert ignore into journalissuearticles values(kötü güç, tehlike); yüklediği saptanmıştır. Bunun temelinde ise “kadın korkusu”nun olduğu ortaya konmuştur. Kadın korkusu ilginç bir biçimde “mizojini” olarak kendini gösterir. Cemal Süreya’nın şair duyarlığı ile “kadın korkusu”nu aşma yolu şiir olur. Yazıda “mizojini” ve “kadın korkusu” ile ilgili olarak Jack Holland ve Maurice Daumas’nın görüşlerinden yararlanılmıştır. Şiirlerde üstün güç, erkeğe ait, kötü güç kadına ait bir nitelik olarak ortaya çıkar. Ateş, dişi maddeye şekil veren erkek ilkeyi; kirli ve karanlık su ise kadını işaret eder. Kadın erkeğin cinsel arzusunu uyandırdığı için cezbedici olduğu kadar tehlikeli bulunur. Kadın tehlikeyle ilişkilendirilirken sevinç erkekle ilgilidir. Kadına basmakalıp düşüncelerle yaklaşan ve cinsel nesne olarak gören erkek bakış, kadında insandan önce bedeni görür. Şair, birçok şiirinde kadın bedenini haz nesnesine dönüştürür. Bu şiirler mizojininin izlerini taşır. Mizojinide erkeklerde cinsel arzu uyandırdıkları için bundan erkekler değil -suçlu olmadıkları halde- ister iyi ister kötü olsunlar kadınlar sorumlu tutulur. Kadın düşmanlığının temelinde ise kadın korkusu vardır. Mizojiniyi aşkla ve şiirle aşmaya çalışan şair, “Üvercinka” adlı şiirde portresi görülen aydın, şiiri bilen, cesur, çekici kadını hayal eder; ancak bu kadını içselleştirmesi zaman alır. Cemal Süreya, yaşamındaki incinmelerden kaynaklanan mizojinik izleri Güz Bitiği adlı şiir kitabında siler.
Keywords : aşk, Cemal Süreya, kadın, mizojini