Yazınsal Çeviride Kültürel Ögeler Olarak Dinsel Göstergelerin Çevirisinde Anlam Evrilmesi: Kırmızı Saçlı Kadın Örneği

Authors : Mesut Kuleli

Pages : 969-990

Doi:10.29110/soylemdergi.1355889

View : 72 | Download : 219

Publication Date : 2023-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Her yazınsal metin, üretildiği kültürün değerlerini ve normlarını yansıtmaktadır. Çok geniş bir yelpazeye sahip olan kültürel ögelerin yazınsal metinlerdeki yansıması üzerine çeşitli sınıflandırmalar yapılmıştır. Bu sınıflandırmalarda ortak olan ögelerden biri dinsel göstergelerdir. Bu çalışmada, Orhan Pamuk’ın Kırmızı Saçlı Kadın başlıklı romanındaki dinsel göstergelerin olduğu bağlamlar saptanmıştır. Bu bağlamların, kutsal kitaplardaki öğretilere, hadislere, dini ritüellere ve dini söylemlere yapılan göndergelerden oluştuğu görülmüştür. Bu bağlamlar ve göstergeler, romanın The Red-Haired Woman başlıklı İngilizce çevirisindeki göstergelerle karşılaştırılmış ve Öztürk Kasar (2021) tarafından öne sürülen "Çeviride Anlam Evrilmesi Dizgeselliği” kapsamında yapılan çeviri değerlendirmesinde dinsel göstergelerin çevirisinde saptanan anlam evrilmelerinin çevirmen kararlarındaki etkisi ve sonucu tartışılmıştır. Sonuç olarak, yazınsal metinlerdeki kültürel ögeler olan dinsel göstergelerin çevirisinde kullanılabilecek çeviri stratejilerinin ortaya çıkaracağı anlam evrilmelerini en aza indirgemek için yazın çevirmenlerinin anlam evrilmesi dizgeselliğine hakim olmasının çeviri ediminde faydalar sağlayacağı öne sürülmüştür.
Keywords : yazın çevirisi, anlam evrilmesi, kültürel ögeler, dinsel göstergeler, Kırmızı Saçlı Kadın