Söz Edimi Kuramı Çerçevesinde Eski Uygurca Sena-Upasena Hikâyesi

Authors : Botan Cudi Ekmen

Pages : 1106-1126

Doi:10.29110/soylemdergi.1358670

View : 86 | Download : 84

Publication Date : 2023-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Eski Uygurca Sena-Upasena hikâyesi edimbilimsel bir bakış açısıyla söz edimi kuramı çerçevesinde ele alınarak incelenmiştir. Hikâyede yer alan kahramanların sözcelerinin ardındaki edimsöz edimleri tespit edilerek J. Searle’ün (1975) taksonomisine göre sınıflandırılmıştır. Bununla birlikte sınıflandırılan edimsöz edimleri ayrıntılı olarak değerlendirilmiştir. Çalışmanın giriş kısmında çalışmanın amacı, ele alınan hikâye metninin tercih edilme sebebi vb. konular aydınlatılmaya çalışılmış, kuramsal çerçeve kapsamında da edimbilim ve söz edimi kuramı hakkında teorik bilgiler verilmiştir. Sena-Upasena hikâyesi ile ilgili birtakım bilgiler okuyucuya aktarıldıktan sonra hikâyede yer alan sözcelerdeki edimsöz edimleri analiz edilmeye başlanmıştır. Analiz kısmının hemen başında ise çalışmanın yöntemi ve izlenen yollarla ilgili bazı bilgiler verilmiştir. Bu çalışmayla birlikte Eski Uygurca özelinde Eski Türkçe belgelerin dilbilim metotlarıyla ve farklı bakış açılarıyla incelenebileceği bir kez daha kanıtlanmıştır. Aynı zamanda Eski Uygurca bir hikâyenin söz edimi kuramı bağlamında incelenmiş olmasıyla birlikte alanda bu tarz çalışmaların daha da çoğalması amaçlanmıştır.
Keywords : edimbilim, söz edimi kuramı, edimsöz edimleri, Eski Uygurca, Sena Upasena hikâyesi