Lev Petroviç Yakubinski’nin Diyalojik Konuşma Kuramı

Authors : Sonnur Aktay

Pages : 1142-1155

Doi:10.29110/soylemdergi.1365844

View : 52 | Download : 56

Publication Date : 2023-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Rus dilbilimci Lev Petroviç Yakubinski’nin (1892-1945) diyalojik konuşma kuramı geliştirdiği yenilikçi yaklaşımlar, kullandığı teknikler ve örneklerle ele alınmıştır. Çalışmada öncelikle diyalog kavramı açıklanmış, aynı zamanda dilbilim, sosyoloji, felsefe, iletişimsel dilbilim gibi birçok disiplinin araştırma alanına giren diyalojik dilbilim alanının Rusya’daki oluşumu, gelişimi, güncel durumuna Rus dilbilimcilerin bilimsel çalışmaları esasında değinilmiştir. Yakubinski Rus dilbiliminde diyalojik dilbilim denince akla gelen ilk isimlerdendir. Diyalojik konuşmayı gündelik kalıp ifadelerle karşılaştırarak farklı konuşma türlerinin yapısal ve anlamsal özelliklerinin yanı sıra onların sosyal yaşamda uygulanma biçimlerini göstermiştir. Monoloğun yapay diyaloğun ise doğal yapısını kültürel unsurlar çerçevesinde açıklar. ‘Çarpık zihin’ ve ‘algısal kütle’ kavramlarını diyalojik konuşmada algı meselesine değinirken kullanır. Diyalojik konuşmada zaman, sözcük sayısı, algı ile sözsüz iletişim araçlarının iletişimi güçlendirmedeki etkisi çalıştığı konulardan birkaçıdır. Bu alanda ortaya koyduğu bilimsel araştırmalar, kullandığı yenilikçi teknikler göz önünde bulundurularak bu çalışmanın amacı gerek edebiyat gerekse de dilbilim alanında tanınmış bir araştırmacı olan Yakubinski’nin diyalojik konuşma kavramı konusundaki fikirlerini, yaklaşımlarını Türk literatürüne kazandırmak ve diyalojik dilbilim alanında yapılan araştırmalara katkı sağlamaktır. Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılarak bu alanda yazılan çalışmaların karşılaştırmalı tahlili yapılmıştır.
Keywords : diyalog, diyalojik konuşma, diyalojik dilbilim, iletişim, L P Yakubinski