Sözlü Kültürden Yazılı Kültüre Geçiş Bağlamında Osmanlı Dünyasında Wanda

Authors : Ibrahim Özakman

Pages : 1226-1233

View : 68 | Download : 81

Publication Date : 2023-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Polonya’nın dinî ve tarihî kaynaklarında efsanevi bir kadın karakter olarak anlatılan Wanda, 13. yüzyıldan itibaren sözlü kültürde olduğu gibi yazılı kaynaklarda da adı geçmektedir. Hıristiyanlık öncesi ve sonrası bereket sembolü, siyasi olarak bir iktidar/güç temsili olarak yorumlanmıştır. Ortaçağ dönemi yazılı kaynaklarında yer alan Wanda, 19. yüzyılla birlikte Avrupa edebiyatının ortak anlatısı haline gelmiş; birçok şiirde, opera metinlerinde, romanlarda ve hatta resimlerde dahi Wanda’nın trajik hikâyesi yeniden yorumlanmıştır. Diğer bir taraftan da 19. yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu’nda, Hamdi Beyzâde Osman Âdil Bey, Wanda (1896) adlı bir roman yazmış ve Avrupa sanat ve edebiyatına konu olan Wanda böylece Osmanlı dünyasında da kendine yer bulmuştur. Bu çalışmamın amacı, Avrupa edebiyatının ve sanatının ortak konusu olarak; sözlü kültürden yazılı kültüre geçişte efsanelerden, masallardan, tarihî vakalardan beslenerek farklı şekillerde anlatılan Wanda’nın Osmanlı edebiyatında nasıl anlatıldığını tartışmaktır.
Keywords : Sözlü kültür, Osman Âdil Bey, Wanda, efsane, roman