Ontolojik Tahlil Metoduyla Karacaoğlan’ın “Bir Kız Bana Emmi Dedi” Şiirinin İncelenmesi

Authors : Rahime Deveci

Pages : 167-182

Doi:10.29110/soylemdergi.1549698

View : 112 | Download : 100

Publication Date : 2024-10-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Ontolojik tahlil metodu edebi metinlerin estetik ve sanatsal değerini ortaya çıkarabilmek için kullanılan bir çözümleme yöntemidir. Yöntem, edebi eserin birbirine eklemlenmiş heterojen bir yapıdan ve varlık katmanlarından oluştuğunu esas alarak sanat eserinin ontik yapısını çözümlemeyi böylece eserin görünür olmayan anlamlarına ulaşmayı amaçlar. Bu çalışmada on yedinci yüzyılda yaşayan büyük halk ozanı Çukurovalı Karacaoğlan’ın “Bir Kız Bana Emmi Dedi” şiiri, İsmail Tunalı’nın; roman Ingarden ve Nicolai Hartmann’ın sanat eserlerinde varlık tabakaları görüşlerinden mülhem geliştirdiği ontolojik çözümleme yönteminden hareketle analiz edilmiştir. Öncelikle reel varlık alanı (ön yapı) ve irreel varlık alanı (arka yapı) olmak üzere iki katmana ayrılan şiirin reel varlık alanında ritmi/ahengi meydana getiren ses, vezin ve kafiye yapısı ile diğer ses yinelemeleri ortaya çıkarılmıştır. İrreel varlık alanında şiir metni; anlam (semantik), nesne/obje, karakter ve alınyazısı tabakalarına ayrılarak incelenmiştir. Şiiri sözü edilen yöntemle çözümleme çabası göstermiştir ki; Karacaoğlan\'ın konuşma diliyle yalın olarak söylediği bu şiirin derinlerinde yoğun anlam ve derin bir felsefi duyuş vardır.
Keywords : Bir Kız Bana Emmi Dedi, şiir, Karacaoğlan, sanat ontolojisi, ontolojik analiz metodu