Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Zaman Kırıntıları Şiirinin Söz Dizimi Bakımından İncelenmesi

Authors : Ayşegül Kuşdemir

Pages : 649-670

Doi:10.29110/soylemdergi.1618258

View : 31 | Download : 72

Publication Date : 2025-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Öz: Yargısız bir anlatım birimi olan kelime grupları ile yargılı bir anlatım birimi olan cümlenin yapısı, işleyişi, görevleri ve anlam özellikleri söz diziminin konusunu oluşturmaktadır. Söz dizimini oluşturan öğeler arasındaki ilişkinin bilinmesi metinlerin anlaşılmasına yardım edecektir. Mensur eserler üzerinde yapılmış pek çok çalışma bulunurken manzum eserler üzerinde çok fazla söz dizimi çalışması yapılmamıştır. Bu çalışmada şair, roman ve hikâye yazarı, aynı zamanda edebiyat tarihçisi olan Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının önemli aydınlarından Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Zaman Kırıntıları adli şiiri söz dizimi bakımından incelenmiştir. Şiirde 50 cümle tespit edilmiştir. Serbest ölçü ile yazılmış olan bu şiirde cümlelerin uzunlukları değişkenlik göstermektedir. Bir cümle bazen bir mısraya sığarken bazen de beş altı mısranın bir cümle oluşturduğu görülmüştür. Şiirdeki cümleler; ögeleri, kelime grupları ve çeşitleri bakımından ele alınıp söz dizimi açısından değerlendirilmiştir. Cümlelerde yer alan kelime grupları unsurları ile birlikte gösterilmiş, söz öbeklerinin görevleri ve işlevleri izah edilmiştir. Bu çalışmalar hem şiirlerin daha iyi anlaşılmasını sağlayacak hem de söz dizimi çalışmalarına katkı sağlayacaktır.
Keywords : Tanpınar, Zaman Kırıntıları, şiir, söz dizimi, kelime grupları