Farklı Branştaki Sporcuların Bilişsel Davranışçı ve Fiziksel Düzeylerinin Çoklu Zekâ Üzerine Etkisinin İncelenmesi

Authors : Abdullah Semerci, Mahmut Gülle

Pages : 146-159

Doi:10.55238/seder.1652469

View : 10 | Download : 14

Publication Date : 2025-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Bu araştırmanın amacı, farklı branştaki sporcuların bilişsel davranışçı ve fiziksel düzeylerinin çoklu zeka üzerine etkisini incelemektir. Gereç ve Yöntem: Araştırmada nicel araştırma desenlerinden ölçek yöntemi kullanılmıştır. Araştırma ilişkisel tarama modeli ile yapılmıştır ve araştırma verileri anket yöntemiyle elde edilmiştir. Araştırmanın örneklemini Hatay ilinde farklı branşlardaki spor kulüplerinde oynayan 414 sporcu oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak, birinci bölümde kişisel bilgiler, ikinci bölümde Bilişsel Davranışçı ve Fiziksel Aktivite Ölçeği, üçüncü bölümde Çoklu Zeka Ölçeğinden oluşan anket kullanıldı. Verilerin analizinde SPSS 22.0 programı kullanılmış, tanımlayıcı istatistiklerin yanı sıra ikili karşılaştırmalarda t-testi (Mann-Withney U test), çoklu karşılaştırmalarda varyans analizi (Kruskal Wallis-H test) uygulanmıştır. Bulgular: Araştırmanın sonuçlarına göre, sporcuların cinsiyet değişkeni ile çoklu zeka alanları arasında ve bilişsel davranışçı fiziksel aktivite değişkeni arasında anlamlı farklılık tespit edilmiştir (p<0,05). Eğitim durumu değişkeninde, bilişsel davranışçı ve fiziksel aktivite düzeylerinde istatistiksel bakımdan anlamlı farklılık olduğu görülmüştür (p<0,05). Branş değişkenine göre ise mantıksal-matematiksel zeka alt boyutunda anlamlı bir farklılık tespit edilirken (p<0,05) diğer alanlarda istatistiksel bakımdan anlamlı farklılık bulunamamıştır. Sporcuların bilişsel davranışçı ve fiziksel aktivite ve çoklu zeka düzeyleri ile yaş değişkeni arasındaki ilişkinin tespitine yönelik olarak yapılan korelasyon testi sonuçlarına göre, yaş değişkeni ile sonuç beklentisi ve doğacı zeka alt boyutu arasında istatistiksel olarak düşük düzeyde pozitif yönlü anlamlı ilişki tespit edilirken, yaş değişkeni ile diğer alt boyutlar arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki tespit edilememiştir. Sonuç: Araştırmanın sonucunda, farklı branşlarda mücadele eden sporcuların başarı göstermelerinde kendilerine hedef belirleme, başarılı olma yolunda iyi bir planlama yapabilme, çevresel etkenlerden etkilenme, bireysel motivasyon sağlayabilme, yeteneklerine güvenme, özgüvenli olma ve bunun sonucunda kendilerini olumlu ya da olumsuz sonuçlara odaklamalarında baskın zeka alanlarının etkisinin olduğu söylenilebilir.
Keywords : Bilişsel Davranışçı ve Fiziksel Aktivite, Çoklu Zekâ, Spor, Zekâ