ZİHİNSEL ENGELLİ BİREYLERDE EGZERSİZİN FİZİKSEL UYGUNLUĞA ETKİSİ: SİSTEMATİK BİR DERLEME

Authors : Merve GEZEN BÖLÜKBAŞ, Şerife VATANSEVER

Pages : 138-153

Doi:10.33689/spormetre.991786

View : 25 | Download : 17

Publication Date : 2022-06-30

Article Type : Review Paper

Abstract :Zihinsel engellilik, günlük sosyal ve pratik beceriler de dahil olmak üzere hem zihinsel işlevlerde hem de uyum sağlayıcı davranışlarda önemli eksiklerle karakterize edilen çok yönlü ve karmaşık bir durumdur. Zihinsel engelli bireyler diğer akranlarına kıyasla fiziksel, bilişsel ve sosyal gelişim bakımından yetersiz olabilmektedir. Bu derlemenin amacı zihinsel engelli olan yetişkin bireylerde fiziksel uygunluğu geliştirmek için tasarlanan egzersiz programlarının etkilerine ilişkin bilimsel kanıtları sistematik olarak gözden geçirmektir. Bu çalışma sistematik derleme niteliğindedir ve Ocak 2010–Mayıs 2020 tarihleri arasında Pubmed, Web of Science ve EBSCOhost veri tabanlarından İngilizce dizinler taranarak gerçekleştirilmiştir. Sistematik Derlemeler ve Meta-Analiz Protokolleri için Tercih Edilen Raporlama Öğeleri insert ignore into journalissuearticles values(The Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and MetaAnalyses - PRISMA); araştırmanın yönlendirilmesinde ve araştırma raporunun yazımında bir kılavuz oluşturmuştur. Araştırmaya toplam 8 çalışma dahil edilmiştir. Sağlıkla ilgili fiziksel uygunluk sonuçları incelendiğinde vücut kompozisyonu verilerinde önemli etkilerin olmadığı görülürken; kardiyovasküler ve kardiyoresperatuar uygunluk, motor beceriler ile metabolik uygunluk üzerinde önemli değişiklikler olduğu bildirilmiştir. Sağlıklı yaşam için tasarlanmış fiziksel aktivite ve kombine insert ignore into journalissuearticles values(kuvvet ve aerobik); egzersiz en sık önerilen programlardır. Hafif ve orta düzey zihinsel engelli olan yetişkin bireylerde kardiyovasküler ve kardiyorespiratuar uygunluk ve motor beceriler üzerindeki yararlı etkilerine dair bilimsel kanıtlar mevcuttur. Fakat egzersiz uygulamalarının bu popülasyonun vücut kompozisyonu üzerindeki etkisine odaklanan ve alternatif uygulamaların yanı sıra egzersizin eğlenceli hali getirilerek egzersize olan bağlılığın arttırıldığı daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.
Keywords : Zihinsel engelli, egzersiz, egzersiz programı