SPORCULARDA BEŞ FAKTÖR KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNİN ZİHİNSEL DAYANIKLILIĞI YORDAYICI ROLÜ

Authors : Hakan Saraç, F Hülya Aşçı

Pages : 35-46

Doi:10.33689/spormetre.1336806

View : 440 | Download : 138

Publication Date : 2024-07-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı yetişkin sporcularda zihinsel dayanıklılığın belirlenmesinde beş faktör kişilik özelliklerinin rolünü incelemektir. Çalışmada tarama modellerinden olan ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmaya uygun örneklem yöntemi ile seçilen 124’ü erkek (X̄yaş=22.05±3.87), 66’sı kadın (X̄yaş=22.27±3.82) olmak üzere toplam 190 sporcu katılmıştır. Sporculara “Kişisel Bilgi Formu”, “Sporda Zihinsel Dayanıklılık Envanteri” ve “Beş Faktör Kişilik Ölçeği” uygulanmıştır. Verilerin analizinde çoklu hiyerarşik regresyon analizi kullanılmıştır. Regresyon analiz sonuçları, nevrotiklik kişilik özelliğinin zihinsel dayanıklılığın güven (β=-0.27; p<0.01), devamlılık (β=-0.22; p<0.01) ve kontrol (β=-0.40; p<0.01) alt boyutlarının ve toplam zihinsel dayanıklılığın (β=-0.35; p<0.01) negatif yordayıcısı olduğunu göstermiştir. Ayrıca, dışa dönüklük kişilik özelliğinin güven (β=0.22; p<0.01), kontrol (β=0.19; p<0.05) alt boyutları; deneyime açıklık kişilik özelliğinin toplam zihinsel dayanıklılık (β=0,20; p<0.05) ve güven (β=0.20; p<0.05) alt boyutunun; sorumluluk kişilik özelliğinin ise devamlılık (β=0.40; p<0.01) ve toplam zihinsel dayanıklılığın (β=0.26; p<0.01) pozitif belirleyicisi olduğu da bulunmuştur. Sonuç olarak, sporcuların beş faktör kişilik özelliklerinin zihinsel dayanıklılığın belirlenmesinde rol oynadığı ortaya konulmuştur.
Keywords : Zihinsel Dayanıklılık, Beş Faktör Kişilik, Sporcular