Ekolojik Baskıda Yenilikçi Yaklaşımlar: Pas Baskı Shibori

Authors : Duygu KARAKOÇ, Duygu İrem CAN

Pages : 279-289

View : 20 | Download : 9

Publication Date : 2021-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Tekstilde kimyasal boya kullanımının doğaya ve insana verdiği zararlardan dolayı doğal boyama ve ekolojik baskı tekniklerine yönelim artmıştır. Ekolojik baskı çiçek, yaprak, paslı metaller gibi doğal malzemeler kullanılarak tekstil yüzeyi üzerinde renk ve desen oluşturma işlemidir. Kumaşı rulo halinde suda kaynatarak, buharlayarak, güneşte bekleterek, toprağa gömerek veya paslı materyallere sararak ekolojik baskı yapılabilmektedir. Ekolojik baskı ipek, yün, pamuk, keten gibi doğal liflerden elde edilmiş kumaşlara ayrıca kağıt ve deri üzerine de uygulanabilmektedir. Yeni teknik ve malzeme arayışı ile birlikte pas baskı keşfedilmiştir. Önceden çıkartılması zor bir leke olarak görülen pas lekesi, günümüzde tekstil üzerinde doğanın bırakmış olduğu izler olarak görülmektedir. Geleneksel Japon boyama tekniklerinden shibori çok eski bir ipek boyama tekniği olarak bilinmektedir. Kumaşın büzme, bükme, ilmikleme, katlama, pilileme gibi işlemler ile biçimlendirilmesi ve bağlama, düğümleme, kenetleme, sıkıştırma gibi tekniklerle muhafaza edilmesidir. Pas baskı ve shibori tekniğinin bir arada kullanımının ekolojik baskı tekniğine yeni bir yaklaşım getireceği düşünülmektedir. Bu makale kapsamında ekolojik baskı yöntemlerinden biri olan pas baskının, shibori tekniği ile uygulanmasının sonuçları aşamalarıyla sunulacaktır. Yapılan uygulamalar ile beraber pas baskı tekniğinde kullanılan farklı yöntemler karşılaştırmalı bir biçimde açıklanacaktır.
Keywords : Ekolojik Baskı, Pas Baskı, Shibori