AFGANİSTAN’DA SON DÖNEM GELİŞMELER KAPSAMINDA SİYASAL VE TOPLUMSAL YAPININ DEĞİŞİMİ VE DÖNÜŞÜMÜ

Authors : Bakhtiar Ortaq, Mehmet Akif Özer

Pages : 497-519

Doi:10.30692/sisad.1354480

View : 248 | Download : 458

Publication Date : 2023-11-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Sovyetler Birliği işgali nedeniyle dünya kamuoyunda önemli yeri olan Afganistan sorunu, 1980’li yıllar süresince gündemde en çok izlenen ve tartışılan hususlardan biri olmuştur. 1989 yılında Sovyetler Birliği işgalinin sona ermesinden günümüze kadar da ülke, yeni süreçlerden geçmeye ve dünya kamuoyunun ilgisini çekmeye devam etmiştir. Bu dönemde dünya genelinde az bilinen Taliban Örgütü’nün ayaklanıp ülkeyi ele geçirmesi Afganistan tarihinde önemli bir dönüm noktası olmuştur. 11 Eylül 2001 tarihinden itibaren ülkede Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) yoğun faaliyetlerde bulunmaya başlaması ve işbirlikleri içine girmesi de yaşanan gelişmelerin seyrini değiştirmiştir. Taliban Örgütü’nün kurduğu siyasal hükümetin yol açtığı yıkım ve 11 Eylül saldırılarının ardından ABD’nin başlattığı askeri müdahale, ülkede onarılamaz siyasi, sosyal ve ekonomik yaralara sebep olmuş, siyasal ve toplumsal yapıda değişimi ve dönüşümü başlatmıştır. Ülkede, özellikle son yıllarda bir dizi siyasi çalkantı ve toplumsal dönüşüm yaşanması, demokratik olarak seçilmiş hükümetin aniden düşürülmesi ve ardından Taliban Örgütü’nün ülke yönetimini askeri darbe ile ele geçirmesi, ülkenin siyasi ve sosyal manzarası üzerinde önemli bir etki bırakmıştır. Bu çalışmada söz konusu değişim ve dönüşüm; Taliban Yönetimi’nin faaliyetleri ve uygulamaları doğrultusunda ortaya konacak ve değerlendirilecektir. Afganistan’ın siyasi ve sosyal yapısında yaşanan değişim ve dönüşüm ve toplumsal dinamiklerini derinden etkileyen çeşitli gelişmeler bilimsel bir bakış açısıyla ve objektif değerlendirmelerle ortaya konulmaya çalışılacaktır.
Keywords : Afganistan, Taliban, Siyasal Yapı, Toplumsal Yapı, Dönüşüm