OSMANLI ARŞİV BELGELERİNE GÖRE AMASYA’DA BULUNAN KİLİSELERİN ONARIMLARI

Authors : Nazim Boy

Pages : 111-133

Doi:10.30692/sisad.1387876

View : 126 | Download : 116

Publication Date : 2024-03-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, Amasya il sınırları içinde bulunan kiliselerin Osmanlı İmparatorluğu döneminde geçirmiş olduğu onarımlar ele alınmıştır. Araştırmanın temelini Cumhurbaşkanlığı, Devlet Arşivleri Başkanlığı, Osmanlı Arşivinde bulunan belgeler oluşturmuştur. Söz konusu belgeler, gayrimüslim eserlerinin onarım sürecini ortaya koyan önemli bilgiler içermektedir. Yapılan arşiv taraması neticesinde Amasya’da Osmanlı döneminde yedi kilisenin tamiri ve yeniden inşası için girişimlerin olduğu tespit edilmiştir. Bunlardan Amasya Aya Yorgi Kilisesi, Gümüşhacıköy Surp Agop Kilisesi, Gümüşhacıköy Ermeni kilisesi, Merzifon Bayat Köyü Kilisesi ve Ziyaret Kasabası Rum Kilisesi günümüze ulaşamamıştır. Merzifon Aya Varvara Rum Kilisesi ve Merzifon Protestan Kilisesi’nin dış duvarları sağlam olarak günümüze ulaşmış ancak iç mekânlarında değişiklikler yapılmıştır. Belgelerden, onarıma sebep olan etkenler ve onarım taleplerinin nasıl yapıldığına dair aydınlatıcı bilgilere erişilmektedir. Onarımın genellikle geçen zamanla yapının harap hale gelmesi veya cemaatin artmasıyla fiziki mekânın yetersiz hale gelmesi sebebiyle talep edildiği görülmektedir. Tamir talebi yapıldığında hangi işlemlerin yapılacağı açık bir şekilde ifade edilerek masraf çizelgeleri ve plan çizimleriyle durum somutlaştırılmıştır. Gayrimüslim cemaatten gelen taleplerin genel olarak kabul gördüğü anlaşılmaktadır. Ancak genel olarak yapının kilisenin olduğu yerde yeterli nüfusun olması ve eski yapının yükseltilmeden ve genişletilmeden onarım işleminin yapılmasının istendiği anlaşılmaktadır.
Keywords : Amasya, Ermeni, Rum, Kilise, Onarım