Ticari Dışa Açıklık ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye İçin Çoklu Yapısal Kırılmalı Bir Analiz

Authors : Hüseyin USLU

Pages : 39-64

View : 32 | Download : 15

Publication Date : 2019-04-03

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Türkiye’de 1960-2017 döneminde ticari dışa açıklığın ekonomik büyüme üzerindeki etkileri, çoklu yapısal kırılmalı zaman serisi analizi yöntemleriyle incelenmiştir. Ayrıca sermaye stoku ve işgücü de kontrol değişkeni olarak analize dâhil edilmiştir. Serilerin durağanlık derecesi Kapetanios (2005) çoklu yapısal kırılmalı birim kök testiyle incelenmiş ve ticari dışa açıklık serisinin düzeyde, diğer serilerin birinci farkları alındığında durağan oldukları belirlenmiştir. Seriler arasında eşbütünleşmenin var olup olmadığı; Maki (2012) çoklu yapısal kırılmalı eşbütünleşme testi ile incelenmiş ve serilerin eşbütünleşik oldukları, yani uzun dönemde birlikte hareket ettikleri ortaya konulmuştur. Bu testte Maki (2012) yöntemi tarafından belirlenen yapısal kırılma tarihleri kukla değişkenlerle analizlere dâhil edilmiştir. DOLS yöntemiyle gerçekleştirilen regresyon analizleri sonucunda; ticari dışa açıklığın milli geliri kısa dönemde azaltıp, uzun dönemde artırmış olduğu belirlenmiştir. Nedensellik testleri sonuçlarına göre; ticari dışa açıklıktan kişi başına düşen reel milli gelire doğru kısa dönemde bir nedensellik ilişkisi yokken, uzun dönemde vardır. Sermaye stoku ve çalışan işgücünden kişi başına düşen reel milli gelire doğru kısa dönemde de uzun dönemde de nedensellik ilişkileri söz konusudur. 
Keywords : Ticari Açıklık, Kişi Başına Düşen Milli Gelir, Çoklu Yapısal Kırılmalı Analiz