İnegöl Havzası (Bursa) Hidrojeolojisi ve Yeraltısularının Kalite Değerlendirilmesi

Authors : Ayşen DAVRAZ, Özgün ÜNVER

Pages : 7-21

View : 25 | Download : 32

Publication Date : 2014-09-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Çalışmanın amacı, İnegöl insert ignore into journalissuearticles values(Bursa); havzasında yeraltısuyu kimyasını kontrol eden hidrojeokimyasal süreçleri incelemek ve yeraltısularının farklı amaçlar için kullanılabilirliğinin değerlendirilmesidir. Havzada en önemli soğuk su akiferi alüvyondur. Ayrıca, alüvyon tabanında bulunan İnegöl formasyonunun konglomera ve kumtaşı seviyelerinden de yeraltısuyu elde edilebilmektedir. Havzanın yüzey suyu boşalımını sağlayan Kocasu deresi yeraltısuyu boşalımını da kontrol etmektedir. Yeraltısularının kimyasal yapısı ve kalitesinin belirlenmesi amacıyla iki dönem yerinde ölçümler ve kimyasal analizler yapılmıştır. Yeraltısularının yağışlı dönemde Ca-Mg-HCO3`lı, kurak dönemde ise Mg+2 iyonundaki artış nedeniyle Mg-Ca-HCO3`lı sular fasiyesinde olduğu tespit edilmiştir. Mg artışı dolomit çözünürlüğü ve magnezyumlu minerallerin ayrışması ile ilişkilidir. Ayrıca, yeraltısularının Mn ve Fe içerikleri belirli lokasyonlarda içmesuyu sınır değerlerini aşmaktadır. Bu artışın İnegöl ve Nilüfer formasyonları ile kaya-su etkileşimi ve antropojenik etkenler ile ilişkili olduğu tespit edilmiştir. Suların sulama amaçlı kullanılabilirliğinin değerlendirilmesinde ABD ve Wilcox diyagramları ile sodyum adsorpsiyon oranı, sodyum yüzdesi, artıksal sodyum karbonat ve geçirgenlik indeksi parametreleri kullanılmıştır. İnegöl Havzası yeraltısularının sulama amaçlı kullanıma uygun olduğu belirlenmiştir.
Keywords : Hidrojeokimya, Su kalitesi, İnegöl, Bursa