Tıbbi Adaçayı ( Salvia officinalis L.)’nda Farklı Hasat Zamanlarının Uçucu Yağ ve Fenolik Bileşikler ile Antioksidan Aktivite Üzerine Etkisi

Authors : Müge BAŞYİĞİT, Hasan BAYDAR

Pages : 131-137

Doi:10.19113/sdufbed.55736

View : 23 | Download : 12

Publication Date : 2017-04-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırma, bir yıl süreyle 12 ayı temsil edecek şekilde farklı zamanlarda hasat edilen tıbbi adaçayı insert ignore into journalissuearticles values( Salvia officinalis L.);’nın herba ve yaprak verimi, yaprakların taşıdığı uçucu yağ oranı ve kompozisyonu, ekstrede  Folin-Ciocalteu kolorimetrik metodu kullanılarak toplam fenolik madde miktarı, fenolik bileşikleri, serbest radikal süpürücü aktivitesi insert ignore into journalissuearticles values(DPPH); ve demir iyonu indirgeme gücü insert ignore into journalissuearticles values(FRAP); yöntemlerine göre antioksidan aktivitelerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Tıbbi adaçayında taze herba verimi 500.0-961.0 kg/da, kuru herba verimi 223.4-556.6 kg/da, kuru yaprak verimi 129.6-367.2 kg/da, uçucu yağ oranı %0.83-3.33, toplam fenolik madde miktarı 14.54-30.83 mg/g arasında değişim göstermiştir. Yaz ve güz aylarında hasat edilen bitkilerin herba ve yaprak verimleri, uçucu yağ oranları ve verimleri ile toplam fenolik madde miktarları kış ve bahar aylarında hasat edilen bitkilere göre daha yüksek bulunmuştur. Tıbbi adaçayının uçucu yağ kompozisyonunu oluşturan en önemli bileşenlerin 1,8-sineol insert ignore into journalissuearticles values(%11.93-31.87);, α-tuyon insert ignore into journalissuearticles values(%15.72-26.26);, β-tuyon insert ignore into journalissuearticles values(%4.51-27.67); ve kamfor insert ignore into journalissuearticles values(%3.65-23.02); olduğu, 1,8-sineol ve kamfor oranları ilkbahar aylarında daha düşük oranlarda, α- ve β-tuyon oranları ise ilkbahar aylarında daha yüksek oranlarda bulunduğu tespit edilmiştir. Tıbbi adaçayının en önemli fenolik bileşenlerinin ise rosmarinik asit insert ignore into journalissuearticles values(15.15-100.57 mg/g);, naringin insert ignore into journalissuearticles values(9.59-41.81 mg/g);, hesperidin insert ignore into journalissuearticles values(9.80-53.26 mg/g); ve rutin insert ignore into journalissuearticles values(0.73-10.04 mg/g); olduğu, en yüksek antioksidan aktivite Mayıs ve Haziran aylarında biçilen ve en düşük antioksidan aktivite ise Mart ve Nisan aylarında biçilen tıbbi adaçayı yapraklarında gözlenmiştir.
Keywords : Salvia officinalis L, Hasat zamanı, Uçucu yağ, Fenolik bileşenler, Antioksidan aktivite