Gökada Merkezlerindeki Maser Disklerin Denge Eğrilik Profillerinin Belirlenmesi

Authors : Ayşe ULUBAY

Pages : 551-558

Doi:10.29233/sdufeffd.1167825

View : 16 | Download : 14

Publication Date : 2022-11-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Gökada merkezlerindeki süper kütleli kara delikleri çevreleyen maser diskler, merkezlerindeki kara deliğin kütlesinin belirlenmesi ve kütle aktarım süreçlerinin incelenmesi gibi güncel astrofizik problemleri hakkında faydalı bilgiler sunar. Gözlemler, bu disklerin çoğu durumda düzlemsel olmayıp, eğrilik sergilediğine işaret etmektedir. Bu çalışmada, kütleleri ile iç ve dış yarıçapları gözlemlerden belirlenen, NGC 2960, NGC 5765b, NGC 6323, UGC 3789 ve NGC 6264 gökadalarının merkezlerindeki eğri maser disklerin, tüm yarıçapları boyunca tek bir frekansta presesyon hareketi yapacakları denge durumları araştırılmıştır. Yapılan sayısal hesaplamalarda diskler, iç içe geçmiş, dairesel ve birbirlerine eğimli halkalar olarak modellenmiş ve disklerin öz-çekimleri göz önüne alınmıştır. Her bir maser disk için belli bir presesyon frekansına karşılık gelen denge eğrilik profilleri elde edilmiştir. Denge profilinin elde edildiği presesyon frekansı için, NGC 5765b maser diskinin toplam eğriliğin yaklaşık 17°, diğer maser disklerin eğriliklerinin ise 10°’den küçük olduğu bulunmuştur.
Keywords : Gökada merkezleri, Kütle aktarım diskleri, Eğri diskler, Yöntemler sayısal