Yaşlı bireylerin kolorektal kanserin riskleri ve erken tanısına yönelik bilgi düzeylerinin ve bu kanserle ilişkili risklerinin incelenmesi

Authors : Cansu Taşkın, Şafak Dağhan, Aslı Kalkım

Pages : 88-93

Doi:10.22312/sbed.03333

View : 15 | Download : 8

Publication Date : 2015-01-07

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Araştırma yaşlı bireylerin kolorektal kanserin riskleri ve erken tanısına yönelik bilgi düzeylerinin ve bu kanserle ilişkili risklerinin incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Materyal-Metod: Tanımlayıcı tipte olan araştırma, İzmir Büyükşehir Belediyesi Sağlıklı Yaş Alma ve Dayanışma Merkezi`nde, Şubat-Mart 2011 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırmanın evrenini merkeze üye olan 174 yaşlı birey, örneklemini ise merkeze düzenli gelen ve araştırmaya katılmayı kabul eden 92 birey oluşturmaktadır. Veriler, araştırmacılar tarafından hazırlanan 23 soruluk anket formu kullanılarak, yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Verilerin istatistiksel değerlendirilmesi sayı, yüzde dağılımı, t testi, mann whitney u, one way anova ve kruskall wallis testi ile gerçekleştirilmiştir. Bulgular: Araştırmaya katılanların yaş ortalaması 66,5±7,9 ve %54,3`ü kadındır. Yaşlı bireylerin %18,5`inin halen sigara içtiği, %20,7`sinin halen alkol kullandığı, %64.1`inin obez olduğu, %51,1`inin düzenli fiziksel egzersiz yapmadığı, %77.2`sinin daha önce herhangi bir kolorektal kanser tarama testi yaptırmadığı saptanmıştır. Bireylerin %3,3`ünün ikinci derece akrabalarında polip bulunduğu, bireylerin son üç ay içerisinde %34,8`inde halsizlik, %29,3`ünde kabızlık ve %16,3`ünde basur şikayetleri olduğu saptanmıştır. Yaşlı bireylerin kolorektal kanserin riskleri ve erken tanısına yönelik bilgi puan ortalaması 7,73±2,03`dür. Yaşlı bireylerin %16.3`ünün toplam bilgi puan ortalaması 5 puan ve altı, %20,7`sinin toplam bilgi puan ortalaması 10 olarak saptanmıştır. Sosyodemografik değişkenlerin ve yaşlıların öz bildirimine dayalı belirlenen risk faktörlerinin kolorektal kanserin riskleri ve erken tanısına yönelik bilgi puan ortalamasına etkisinin olmadığı belirlenmiştir insert ignore into journalissuearticles values(p>0.05);. Sonuç: Sonuç olarak, yaşlı bireylerin kolorektal kanser ile ilişkili risk faktörlerini barındırdıkları, hastalıkla ilgili istendik düzeyde bilgi sahibi olmadıkları ve erken tanı uygulamalarını yeterince yaptırmadıkları belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: kolorektal kanser, yaşlı, riskler, erken tanı.
Keywords : Kolorektal kanser, yaşlı, riskler, erken tanı