ASAF HÂLET ÇELEBİ’NİN ŞİİRLERİNDE METİNLERARASILIK BAĞLAMINDA TÜRK İSLAM TARİHİ VE KÜLTÜRÜNE GÖNDERMELER

Authors : Betül COŞKUN

Pages : 95-122

View : 16 | Download : 12

Publication Date : 2013-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Yeni edebiyat kuramlarında bir metnin diğer metinle ilişkisi dikkate alınır. Bu anlayışa göre her metin, metinlerarası telakki edilir. Metinlerarasılık şeklinde kavramlaştırılan bu duruma göre, bir metin göndermede bulunduğu metni yıkar ve yeniden inşa eder. Metinlerarası göndermeleri şiirlerinde yoğun olarak kullanan şairlerden biri Asaf Hâlet Çelebi’dir. Asaf Hâlet Çelebi’nin şiirleri, çeşitli kültürlere gönderme yapan zengin bir arka plana sahiptir. Özellikle şark kültürünü, Türk-İslam medeniyetine ait unsurları şiirlerinde yeniden kurgulayan şairin gelenekle sıkı bir bağı vardır. Asaf Hâlet, tasavvufi ve tarihi şahsiyetlere, Divan şiirine ve Uzak Doğu kültürüne yaptığı göndermelerle sıkı işlenmiş bir kültür şiiri vücuda getirmiştir. Asaf Hâlet’in de içinde bulunduğu yeni şiir, Garipçiler başta olmak üzere geleneği, Divan şiirini büsbütün reddetmiştir. Şair, toplumsal hafızanın diri tutulmasının, bu kültürel kodları işlemeye bağlı olduğunun farkındadır. Bunu, nostaljik bir duyuş tarzı ile geçmişe ya da geleneğe sığınış, kaçış olarak görmek doğru bir yaklaşım değildir. O, geleneği yeniden, yeni bir tarzda inşa eder
Keywords : Asaf Hâlet Çelebi, metinlerarasılık, şiir