19. YÜZYILIN İKİNCİ YARISINDA OSMANLI ÇOCUK BESLENMESİNDE YAYGIN BİR GELENEK: SÜTANNELİK YA DA SÜTNİNELİK

Authors : Gül Hanım CENGİZ

Pages : 1-25

View : 23 | Download : 12

Publication Date : 2020-08-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Çalışmada Osmanlı çocuk bakımı ve beslenmesinde oldukça önemli bir role sahip olup, 19 yüzyılın ikinci yarısında yaygın bir şekilde sürdürülen sütannelik ve sütninelik geleneği ele alınmıştır. Bebeğe süt vermesi için ücretle tutulan kimselerden sütnine olarak adlandırılanlar iki üç çocuk büyütmüş tecrübeli kadınlardan oluşmuştur. Genellikle fakir olup muhtaç durumda olan kadınlar sütanneliğe ve sütnineliğe başvurmuşlardır. Bu durumda çoğu zaman kendi çocuklarını riske atıp hastalanmalarına hatta ölümlerine sebep olabilmişlerdir. Kimsesiz çocukları sahiplenen devlet onlara maaşlı sütnine ya da sütanne temin etmiştir. Kolcu kadınlar, hamam ustaları vasıtasıyla bulunabilen sütanne ve sütnineler 19. yüzyılın sonlarında “Hizmetkâran kethüdalığı” ile de temin edilebilmiştir. Söz konusu yüzyıl aslında bebek beslenmesinde önemli bir yol katedildiği hayvan sütü ve pek çok gıdanın biberonlar ile bebeğe verilebildiği bir dönemdir. Özellikle 19. yüzyılın sonları 20. yüzyıl başları sütnine ve sütanne temin etmenin de güç olduğu bir dönemdir. Bu açıdan anne sütünün hâlâ önemsenmesi ve sütninelik ya da sütanneliğin gündemde tutulması dikkate değerdir. 
Keywords : Osmanlı, Çocuk, Sütannelik, Sütninelik, Beslenme