KÜRESEL ISINMA ve İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ile MÜCADELEDE İSLAM ÖĞRETİSİNİN İŞLEVSELLİĞİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Authors : Hasan Kalyoncu, Kemaleddin Taş

Pages : 207-226

Doi:10.61904/sbe.1576281

View : 106 | Download : 127

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Küresel ısınma ve iklim değişikliğinin olumsuz etkileri birçok alanın ilgisini çektiğinden, dinin de meydana gelen olumsuzluklardan ve çözüm arayışlarından uzak olması beklenemez. Bu doğrultuda doğal olarak dinin günümüzde en önemli meselelerden biri olarak gündemde yer alan çevre sorunları, küresel ısınma, iklim değişikliği vb. konularda da ortaya koyduğu hususlar ve çözüm önerileri vardır. İslam dini hem toplumsal hem de çevre ile olan ilişkiler açısından dengeyi öğütler; israf ve aşırılıklardan kaçınılmasını emrederek fesat ve bozgunculuktan uzak durulması gerektiğini hatırlatır. İhtiyaçtan fazlasına yönelmeme ve israf etmeme zaten aşırı tüketimin önünde engeldir. Buna paralel olarak İslam Peygamberi de hayatında aşırı tüketim ve şatafattan uzak bir yaklaşım sergilemiştir. İslam’a göre kâinat, belirli kaideler çerçevesinde var edilmiş, düzen kurulduktan sonra da insan yaratılmıştır. İslam, kurulan düzenin bozulmaması yönünde uyarı yaparak yeryüzünün insanlarca imar edilmesi gerektiğini belirtir. Diğer taraftan insanların kendi iradeleri ile iyi ve kötü arasında ayrım yapabileceği ve yaptıkları tercihlerin sonuçlarıyla da yüz yüze kalacakları ifade edilir. Bu bağlamda insan faaliyetleri vasıtasıyla ekosistemlerdeki bozulmalar ve bunlar sonucunda oluşacak olumsuzluklarla insanların baş başa kalacağı vurgulanır. Ayrıca “düzeni bozanlar” ile beraber olmamak ve “düzeltmeye çalışanlar”a da destek verilmesi gerektiği öğütlenir. Görüldüğü gibi İslam dini, küresel ısınma ve iklim değişikliğine karşı alınması gereken önlemleri açıkça belirterek inananlara bu konuda “halifeliğin” gereği olarak sorumluluk ve görev yüklemektedir. İslam’ın yaklaşımı, çevreyi korumayı ve bozulan sistemleri düzeltmeye çalışmayı hedeflemekte olduğundan iklim değişikliği ile ilgili konularda da uyum çalışmalarını destekler durumdadır. Bu bilgiler ışığında makale, küresel ısınma ve iklim değişikliğinin yarattığı tahribatları önlemede İslam’ın rolü ve etkileri üzerine odaklanacaktır.
Keywords : Küresel Isınma, İklim Değişikliği, Çevre, Din, İslam