Depremin Oluşturduğu Negatif Psikolojik Etkinin Katlanmasında Medyanın Rolünü Belirlemeye Yönelik Bir Ölçek Geliştirme Çalışması

Authors : Yusuf Karaşin, Yalçın Karagöz, Mustafa Filiz

Pages : 247-260

Doi:10.21076/vizyoner.1498070

View : 47 | Download : 47

Publication Date : 2025-02-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı, deprem döneminde medyanın bireyde oluşturduğu negatif psikolojinin etkisini ölçen bir psikometrik ölçüm aracı geliştirmektir. Bu amaç doğrultusunda 06 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen Kahramanmaraş ilinin Pazarcık ve Elbistan merkezli ilçelerindeki depremlerden dolaylı olarak etkilenen 18 yaş üstü 437 kişilik bir katılımcı grubuna ulaşılmıştır. Çalışma kapsamında ilk olarak kavramsal yapı oluşturulmuş ve bu kavramsal yapıdan yola çıkılarak madde havuzu meydana getirilmiştir. Madde havuzu oluşturulduktan sonra uzman görüşüne başvurulmuştur. Uzman görüşü sonrasında ölçek maddelerinde kalan maddeler üzerinden pilot çalışma yapılmıştır. Pilot çalışma sonrasında test-yeniden test güvenilirliği belirlenmiştir. Bu aşamaların ardından ölçek katılımcılara uygulanmıştır. Katılımcılara hem çevrimiçi hem de yüz yüze olarak kolayda örneklem yöntemiyle ulaşılmıştır. Çalışma kapsamında elde edilen verilere Açıklayıcı ve Doğrulayıcı Faktör Analizi uygulanmıştır. Yapılan analiz sonucunda 2 faktör ve 18 ifadeden oluşan psikometrik bir ölçüm aracının geliştirildiği bulgusuna ulaşılmıştır. Faktörlere, altında toplanan ifadeleri en iyi açıklayacak şekilde “Bireysel Olumsuz Tutum” ve “Medyanın Kötüye Kullanımı” isimleri verilmiştir. Geliştirilen ölçeğin, depremin oluşturduğu negatif psikolojik etkinin katlanmasında meydanın rolünün belirlemek için geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğu tespit edilmiştir.
Keywords : Deprem, Medya, Psikolojik Etki, Negatif Psikoloji, Ölçek Geliştirme