Sahabe Tefsirinde Fıkhi Yönelim

Authors : Ahmet GÜL

Pages : 487-507

Doi:10.35415/sirnakifd.622365

View : 21 | Download : 17

Publication Date : 2019-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Hz. Peygamber hayattayken sahabe dinî konulardaki aklına takılan sorularına cevap bulmakta zorlanmamaktaydı. Dinî konularda Hz. Peygamber’e arz etme imkânı bulamadıkları soruları kendi ictihadlarına göre de çözüme kavuşturdukları bilinmektedir. Bu durum genelde Hz. Peygamber’in takririnden geçen, onayladığı hususlar olarak göze çarpmaktadır. Daha sonraki dönemlerde sahabenin Hz. Peygamber hayattayken ictihadda bulunup bulunmadığı konusu tartışılsa da sahabe ictihadlarına bu dönemde nadiren de olsa rastlanmaktadır. Hz. Peygamberin vefatından sonra İslam devletinin sınırlarının genişlemesiyle birlikte, İslam’a dâhil olan yeni halkların soru ve sorunlarına cevap ve çözüm sadedinde Kitap ve sünnetten hüküm çıkarma ameliyesi ivme kazanmıştır. Bu da sahabe tefsirinde çeşitli yönelimlere zemin hazırlamıştır. Sahabe, Kur’ân’ı tefsir ederken genelde fıkhi ve luğavi olmak üzere iki yönelime sahip olmuştur. Fıkhi yönelim fıkhi tefsirin ayrıca İslam hukukunun usul ve füruunun temelini oluşturmaktadır. Luğavi yönelim ise Kur’ân’ın daha doğru anlaşılmasını sağlayacak dilsel verileri içermekte, nüzûl dönemindeki filolojik bağlamın anlaşılmasına katkı sunmaktadır. Bu yönelimleri, sahabi tefsirinin başat özellikleri olarak görmek mümkündür. Bu makalede sahabenin tefsirdeki fıkhi yönelimi üzerinde durulacaktır.
Keywords : Tefsir, Sahabe, Kurân, fıkh, ictihad, ukûbat