Kutbuddinzâde İznikî’nin Hz. Âdem-Hz. Musa Münazarası İle İlgili Risalesinin Tahlil ve Tahkiki

Authors : Taha ÇELİK

Pages : 501-546

Doi:10.5281/zenodo.4394274

View : 22 | Download : 14

Publication Date : 2020-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makale, 15. yy. Osmanlı âlimlerinden Kutbüddinzâde İznikî’nin, Hz. Musa ile Hz. Âdem arasında vuku bulan münazarayı haber veren meşhur bir rivayeti ele aldığı risaleyi konu edinmektedir. Klasik hadis kaynaklarının hemen hepsinde yer alan ve sahih kabul edilen bu rivayet, hicrî ilk asırlardan itibaren gündemde olan kader tartışmalarında sıklıkla delil olarak öne sürülmüştür. Hadis şerh literatüründe geniş yeri olan rivayet hususunda ekseriyetle benzer yorumlar tekrarlanmış olmakla birlikte rivayetteki kaderle ilgili kapalılığın giderilmesi noktasında âlimlerin farklı tercihlerde bulundukları da görülmektedir. Kutbüddinzâde’nin ise muhaddislerin yapmış oldukları tevilleri yetersiz bularak meseleyi sûfî gelenekte meşhur olan ‘peygamberlere nübüvvet ve velayet sıfatlarının farklı derecelerde verilmiş olması’ görüşü çerçevesinde anlamlandırmaya çalıştığı müşahede edilmektedir. Makalede öncelikle rivayetin anlaşılması noktasında âlimlerin yapmış oldukları yorum ve ihtilaflara temas edilmiş ardından da muhtevası hakkında bilgi verilerek risale tahkik edilmiştir.
Keywords : Kutbüddinzâde, Hz Âdem, Hz Musa, kader, şerh