Necmeddin en-Nesefî’nin Tahsîlu usuli’l-fıkh ve tafsîlu’l-makâlât fîhâ ‘ale’l-vech İsimli Fıkıh Usulü Risalesi: Tahkik ve Değerlendirme

Authors : Bahaddin KARAKUŞ

Pages : 149-208

Doi:10.5281/zenodo.5803741

View : 23 | Download : 9

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Akaid eseriyle tanınan Necmeddin Ömer en-Nesefî insert ignore into journalissuearticles values(ö. 537/1142); Fıkıh’tan Kelam’a, Matematik’ten Astronomi’ye farklı ilim dallarındaki birikimini ömrünün sonlarında telif ettiği Matla‘u’n-nucûm ve mecma‘u’l-ulûm isimli ansiklopedik eserine aktarmıştır. Bu derlemenin fıkıh usulüne dair bölümünde Tahsîlu usûli’l-fıkh ve tafsîlu’l-makâlât fîhâ ‘ale’l-vech adıyla kaleme aldığı risale, müellifin fıkıh usulü alanında kendi telifi olan yegâne eserdir. Bu risale ders arkadaşı Alaüddin es-Semerkandî’nin insert ignore into journalissuearticles values(ö. 539/1144); Mîzânü’l-usûl fî netâicü’l-ukûl adlı kitabının bir muhtasarıdır. Müellif eseri sadece ihtisar etmekle yetinmemiş, bazı ibareleri değiştirmiş, tertibini yeniden yapmış ve Semerkandî’nin tercihte bulunmadığı bazı usulî görüşlerde tercihte bulunarak esere katkılarda bulunmuştur. Semerkand meşâyihinin ve hassaten onların reisi olarak takdim ettiği Ebû Mansûr el-Matürîdî’nin insert ignore into journalissuearticles values(ö. 333/944); görüşlerini aktarması yanında Buhârâ Hanefîliği, Irak Hanefîliği, Şâfiî-Eş‘ârî ve Mu‘tezile usul geleneklerinin başarılı bir mukayesesini sunması eserin değerini artıran unsurlardandır.
Keywords : Necmeddin Nesefî, Fıkıh Usulü, Hanefi, Tahsîlü usûlil fıkh ve tafsîlul makâlât fîhâ alel vech, Matlaun nucûm ve mecmaul ulûm