Türkiye’nin Kuru Üzüm Dış Satım Potansiyelinin Çekim Modeli İle İncelenmesi

Authors : Yüksel SAVAŞ, Ferruh IŞIN

Pages : 195-200

Doi:10.24181/tarekoder.622806

View : 20 | Download : 13

Publication Date : 2019-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma ile Türkiye’nin kuru üzüm ihracatına etkileyen bazı değişkenlerin yer aldığı tutarlı bir çekim modelinin belirlenmesi ve bu model tahminleri ile gerçekleşen değerlerin karşılaştırılmasıyla dış satım potansiyelinin kullanım durumunun ortaya konulması amaçlanmıştır. Çalışmada Türkiye’nin, son 10 yıllık ortalamalarına göre kuru üzüm dışsatımının %94.4’ünü gerçekleştirildiği belirlenen ilk 20 ülkeye ait 21 yıllık veriler kullanılmıştır. Parks-Kmenta tahmincisi kullanılarak esnek genelleştirilmiş en küçük kareler yöntemi ile model sonuçları elde edilmiştir. İthalatçı ülkelerin kişi başı GSYH’lerindeki % 1’lik artışın Türkiye’den yapacakları kuru üzüm ithalatlarını %0.83 arttıracağı sonucuna ulaşılmıştır. Ülkelerin toplam kuru üzüm ithalatlarında meydana gelen %1’lik artışta ise Türkiye’den yapacakları kuru üzüm ithalatının %0.96 artacağı sonucu elde edilmiştir. Türkiye’nin toplamda modelin tahmininden yıllık %39 daha fazla ihracat gerçekleştirdiği görülmektedir. En düşük potansiyel değerlendirmesi yıllık %22 oranla Japonya’ya gerçekleştirilmiştir. Çekya ve Yunanistan’a modele yakın ama altında dış satım yapılırken, İsveç  %68, Kanada %38, Rusya %25, Avusturya %18 oranlarında daha az ihracatın yapıldığı ülkelerdir.
Keywords : Kuru Üzüm, Uluslararası Ticaret, Çekim Modeli, İhracat Potansiyeli, Panel Veri