H. 1102 (m. 1690-1691) tarihli Diyarbekir eyaleti Cizye Defterinin tanıtımı ve tahlili

Authors : Zülfiye KOÇAK

Pages : 219-266

Doi:10.1501/Tarar_0000000682

View : 18 | Download : 10

Publication Date : 2018-05-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı tarih araştırmalarının başvuru kaynaklarından olan cizye defterleri, geçmişin günümüze aktarılmasında köprü vazifesi rolü görüp insan, zaman ve mekân unsurlarını bir arada bulundurduklarından önemli veriler içermektedirler. Bu çalışmada H.1102/M.1691yılında tutulan Diyarbekir Eyaleti’ne tabi Eğil, Çüngüş, Siird, Çermik, Savur, Tercil, Hasankeyf, Çapakçur, Hani, Siverek, Atak, Kulb, Ciska kazaları ile Mihrani sancağına ait cizye defterinin tanıtımı ve değerlendirmesi yapılmıştır. Defterde, gayrimüslim nüfusun yaşadığı mahalleler ve köyler ile buralarda yaşayan gayrimüslimlerin isimleri, baba isimleri, gelir durumları, meslekleri ve fiziksel özelliklerine dair bilgiler yer almaktadır. Bu bağlamda defterdeki bilgiler dikkatlice incelenerek adı geçen kazaların o dönemki sosyo-ekonomik ve demografik dinamiklerinin bir kesiti sorgulanıp bazı tespitler yapılmaya çalışılmıştır
Keywords : Osmanlı, Diyarbekir Eyaleti, Eğil, Hasankeyf, Cizye, Gayrimüslim, Nüfus