Osmanlı’ya karşı İran’la ittifak: 16. yüzyılın siyasi ve iktisadi rekabet ortamında Avrupa’nın müttefik arayışları

Authors : Emrah NAKİ

Pages : 115-129

Doi:10.1501/Tarar_0000000632

View : 20 | Download : 10

Publication Date : 2016-05-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Her zaman için çıkar ilişkilerinin esas olduğu uluslararası ilişkiler alanında 16. Yüzyıl, kendine özgü bir düzene sahiptir. Bu düzenin sınırları ise dönemin egemen güçleri arasında bölgesel ve küresel ittifaklarla belirlenmiştir. Memluk devletinin yerini alan Osmanlıların Kızıldeniz’e akan baharat ticaretini Portekizlilere karşı koruması, ayrıca Basra körfezi ve Hint Okyanusu’nda verdiği mücadeleler Osmanlı Devleti’nin güney politikasını ifade etmektedir. Diğer taraftan batıda Akdeniz’de İspanya ile karada ise Viyana’ya kadar uzanarak Habsburg İmparatorluğu ile giriştiği çatışma 16. yüzyılın siyasi coğrafyasının yeniden çizilmesini gerektirmiştir. Bu yüzyıl boyunca, başta Portekiz, İspanya ve Habsburg İmparatorluğu aleyhine yürüttüğü siyaset neticesinde Osmanlı İmparatorluğu, karşısında geniş bir cephe bulmuştur. Bu cephe içerisinde Fransa dışındaki bütün Katolik devletler yanında Safevî İran da yer almıştır. Bu çalışma, Osmanlı’ya karşı Avrupa’nın İran ile ittifak kurma teşebbüslerini siyasi ve iktisadi rekabet ortamında gösterme denemesidir
Keywords : İran, İspanya, Osmanlı, Portekiz, Baharat, II Felipe