II. Meşrutiyet Dönemi’nde vakıfların yeniden organizasyonuna dair iki eser: İsmail Sıdkı’nın “Hatırat”ı ve Hamadezade Halil Hamdi Paşa’nın layihası

Authors : Ahmet KÖKSAL

Pages : 343-386

Doi:10.1501/Tarar_0000000590

View : 20 | Download : 12

Publication Date : 2014-10-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada II. Meşrutiyet Dönemi’nde vakıfların yeniden organizasyonu düşüncesi çerçevesinde kaleme alınan iki eser değerlendirilmiştir. Bunlardan ilki İsmail Sıdkı’nın “Hatırat”ıdır. Meclis-i İdare-i Evkâf Başkâtibi olan yazar, 20 yıllık bürokratik tecrübesiyle kaleme aldığı eserini Meclis-i Mebusana da sunmuş, vakıfların problemlerini tarihi çerçevesiyle de izah ederek ele almıştır. Bu bağlamda düşüncelerini beyan etmiş yeni düzenin algılarına paralel olarak önerilerini dile getirmiştir. Ele alınan diğer eser Hamadezade Halil Hamdi Paşa’nın layihasıdır. Mısır’da Evkaf Nezâretindeki başarısı ile dikkat çeken Halil Hamdi Paşa Osmanlı Devleti’nde de benzer bir reform hareketine girişmiştir. Vakıflara dair tespitleri ve tanzim ettiği talimatlarla birlikte çözüm noktasında alınacak tedbirleri de ayrıntılı olarak izah eden yazar, vakıf kayıtlarının düzgün tutulması, gerekli yasal düzenlemelerin yapılması, muamelattaki keyfiliğin yerini kurumsallığın ve uzmanlığın alması gibi başlıklara değinmektedir
Keywords : Vakıf, II Meşrutiyet, İsmail Sıdkı, Hamadezade Halil Hamdi Paşa