Osmanlı Devleti’nde sağır, dilsiz ve a`mâ mektebi

Authors : Ramazan GÜNAY, Halil İbrahim GÖRÜR

Pages : 55-76

Doi:10.1501/Tarar_0000000534

View : 16 | Download : 12

Publication Date : 2013-05-01

Article Type : Research Paper

Abstract :İnsanların, kendi ihtiyaçlarını kendilerinin gidermesi ve başkasına muhtaç olmaması prensibini benimseyen Osmanlı Devleti’nde kabiliyeti olan a’mâlar hafızlık yaparak Kur`an-ı Kerim/mevlit okuyor ve bu suretle geçimlerini sağlıyorlardı. XIX. asrın sonlarına gelindiğinde ise sağır, dilsiz ve/veya a’mâ olmaları nedeniyle toplum içerisinde yer bulmakta sıkıntı çeken kişilerin ihtiyaçlarını giderme, bu konudaki mağduriyetlerini ortadan kaldırma ve onları toplumsal hayatın birer üyesi olarak yetiştirmede eksiklik bulunduğunu gören Osmanlı Devleti idarecileri bunu giderme yolları aramışlardır. Bunun neticesinde mevcut eğitim kurumlarının bu alandaki eksikliğini tamamlamak amacıyla özel bir müfredat gerektiren eğitim kurumlarının açılması kararlaştırılmıştır. Bu amaçla Ferdinand Grati adındaki bir Avusturyalının tavsiyesiyle II. Abdülhamid döneminde Sağır, Dilsiz ve A’mâ Mektebi açılmıştır. Bu mekteb için müstakil bir bina bulunamadığından dolayı mekteb çeşitli binalarda faaliyetini devam ettirmeye çalışmıştır. Bu mektebe o dönemin ileri gelenlerinin ve varlıklı ailelerin yakınları müracaat edince mekteb bu kişiler tarafından himaye görmüştür. Mektebin müfredatı, Avrupa’da bulunan benzer okullar örnek alınarak oluşturulmuştur. Muhtemelen Osmanlı Devleti’nin içeride ve dışarıda birçok gaile ile uğraşmak zorunda kaldığı son dönemine denk geldiği için Sağır, Dilsiz ve A’mâ Mektebi ile ilgili istenen başarı tam olarak elde edilememiştir
Keywords : Sağır, Dilsiz ve Amâ Mektebi, Osmanlı Devleti, Eğitim