“ORTANIN SOLU” DÜŞÜNCESİNDE KEMALİZM

Authors : İhsan Ömer ATAGENÇ

Pages : 479-499

Doi:10.35239/tariharastirmalari.548427

View : 17 | Download : 10

Publication Date : 2019-09-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk siyasal hayatının 1960’lı yıllara damgasını vuran en önemli gelişmelerden bir tanesi ülkenin kurucu ideolojisinin temsilcisi olan CHP’de yaşanan değişim ve dönüşüm sürecidir. 27 Mayıs askeri müdahalesinin ardından gelişen süreçte sol siyasetin artan etkisi CHP’nin de bu dönüşüme dahil olmasını beraberinde getirmiştir. CHP açısından 27 Mayıs sonrası dönem yeni bir sürecin başlangıcına da işaret etmektedir. Siyasal olarak sol bir söyleme sahip bu dönemdeki değişimin adı “Ortanın Solu” olarak tanımlanmıştır. “Ortanın Solu”, CHP’nin Avrupa merkezli bir sosyal demokrasi düşüncesi ile daha yakın ilişki kurmasını sağlamıştır. Sosyal demokrasi söyleminin geleneksel sola karşı eleştirel tutumu CHP’yi de etkisi altına almıştır. “Ortanın solu” düşüncesi, “radikal” olarak tarif edilen ve daha çok SSCB eksenli bir sosyalizm siyasetine alternatif olmayı amaçlamıştır. Avrupa solu içindeki Stalinizm eleştirilerinin Türkiye’deki yansıması olarak görebileceğimiz “Ortanın Solu” düşüncesi benzer bir biçimde Türkiye tarihine de eleştirel bir perspektiften bakmıştır. Tek parti dönemi ve Kemalizm de bu eleştirilerin merkezinde yer almaktadır. Kemalizmin sosyalist sol içinde tartışılmaya başlandığı bu dönemde CHP de bu tartışmalara dahil olmuştur. Asya Tipi Üretim Tarzı insert ignore into journalissuearticles values(ATÜT); tartışmaları aracılığı ile merkeziyetçilik ve bürokrasi üzerine pek çok eleştiri getirilmiştir. Kurtuluş Savaşı ve tek parti dönemi de bu eleştiri sürecine dahil edilmiştir.
Keywords : CHP, Ortanın Solu, Sosyal Demokrasi, Tek Parti Dönemi