DİPLOMAT P. A. TOLSTOY’UN ELÇİLİĞİ VE OSMANLI’YA DAİR İZLENİMLERİ

Authors : İsmet Konak

Pages : 507-524

Doi:10.18513/tid.58850

View : 23 | Download : 9

Publication Date : 2016-01-23

Article Type : Other Papers

Abstract :Çarlık Rusya’sı, 17. yüzyılda Romanovların iktidara gelişiyle birlikte dış politikada daha kararlı bir karaktere büründü. Bir bakıma IV. İvan tarafından tasarlanan fütuhat siyasası, 17. yüzyılın ikinci yarısından itibaren ciddi manada pratiğe geçmeye başladı. Saray içi güç çatışmaları bir yana Çariçe Sofya, fetihçi politikayı Kırım üzerinden yürütmüş ve I. Petro insert ignore into journalissuearticles values(Deli\Büyük); söz konusu yayılmacı anlayışı Azak tarafında devam ettirmişti. Bu arada Osmanlı Devleti’nin de Batılı güçler insert ignore into journalissuearticles values(Venedik, Avusturya-Macaristan, Lehistan); karşısında ricata mecbur kalması Çarlık Rusya’sının önünü açtı. Bu bağlamda kuzey ve güneyde hâkimiyetini genişletmek isteyen müstevli I. Petro, ilk hedef olarak Baltık Denizi’nde İsveç’i etkisiz hale getirmek, ikinci olarak da Osmanlı’yı güneyde geriletmenin peşindeydi. Dolayısıyla Osmanlı Devleti’nin iç yapısını ve devlet anlayışını tanımak gerekiyordu. Bu açıdan 1700 yılında Osmanlı Devleti ile yapılan İstanbul Antlaşması gereğince daimi elçi bulundurma hakkını ele geçiren Rusya, yukarıda zikredilen fetihçi politikayı başarılı bir sonuca ulaştırmak için 1702’de Pyotr Andreyeviç Tolstoy’u elçi olarak Edirne’ye gönderdi. Çalışmamızda Tolstoy’un Osmanlı Devleti’nin askeri teşkilatı, deniz gücü, saray hayatı ve Türk halkına ilişkin edindiği izlenimler ve gözlemler ele alınmaktadır. >
Keywords : Osmanlı Devleti, Çarlık Rusyası, Pyotr A Tolstoy, I Petro, II Mustafa