İstanbul`da Ev İçi Hizmetlerinde İstihdâm Edilen Kuzeybatı Anadolulu Kız Çocuklarının Göç Ağları Üzerine Bir Değerlendirme (1845-1911)*

Authors : İrfan KOKDAŞ, Yahya ARAZ

Pages : 41-68

Doi:10.18513/egetid.443311

View : 14 | Download : 11

Publication Date : 2018-07-12

Article Type : Research Paper

Abstract :1845-1911 tarihleri arasında, ev içi hizmetlerinde istihdâm edilen Anadolulu kız çocuklarının Osmanlı başkenti İstanbul`a nasıl ulaştığı veya ulaştırıldığı sorusunu irdeleyen bu çalışma, kız çocuklarının İstanbul’a olan göçlerindeki dönüşüm ve devamlılıklara odaklanmaktadır. Makale, İstanbul ve çocukların yaygın olarak geldikleri Anadolu kent ve kasabalarının mahkeme kayıtlarına, devlet memurları arasındaki yazışmalara ve dönemin gazete ve dergilerine dayanmaktadır. İstanbul’a çalışmaya gelen taşralı kız çocuklarının sayısı, 19. yüzyıl boyunca artmış; bu artış kızların kente geliş mekanizmalarının çeşitlenmesine yol açmıştı. 1880’lere değin, Anadolulu kız çocuklarının ev içi hizmetlerinde çalışmak üzere İstanbul’a gelişlerinde, hemşehri ve akraba ağları hâkim olurken; bu hareketlilik giderek aracıların aktif rol oynamaya başladığı dinamik bir sektöre dönüşmüştü. 19. yüzyıldaki Osmanlı merkezileşme politikaları, taşradaki devlet görevlilerinin sayısında önemli bir artışa sebep olurken kız çocuklarının hareketliliğini de derinden etkilemişti.
Keywords : Ev İçi Hizmetleri, Osmanlı İmparatorluğu, İstanbul, Göç Kalıpları