Biyografi ile Tarihin Kıyısında: Plutarkhos’un Vita Caesarum’u

Authors : Ayşe YAKUT

Pages : 333-354

Doi:10.18513/egetid.770009

View : 15 | Download : 14

Publication Date : 2020-07-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, Plutarkhos’un Roma imparatorlarının biyografilerinden oluşan yaşam dizisini insert ignore into journalissuearticles values(Vita Caesarum); incelemektedir. Plutarkhos Vita Caesarum’unda, Augustus’tan Vitellius’a dek sekiz imparatorun biyografisini kaleme almış ve tarihsel olarak M.Ö. 31 ile M.S. 69 yılları arasını işlemiştir. Ne yazık ki, bu dizide anlatılan 100 yıllık tarihin yaklaşık 9 aylık kesimi bilinebilmektedir; çünkü, bu kayıp yaşam dizisinden yalnızca Galba ve Otho’nun yaşamları günümüze ulaşmıştır. Galba ve Otho’nun hikâyelerinden anlaşıldığına göre, Plu-tarkhos imparatorların özel yaşamlarıyla ve fiziksel özellikleriyle ilgilenmemiş; onların yönetime gelişleri, yönetimi nasıl sürdürdükleri ve yönetimden nasıl indiklerine yoğunlaş-mıştır. Hikâyeleri kaleme alınan kişiler, devlet yönetimine mensup kişiler oldukları için anlatıların, dönemin siyasi ve askerî tarihiyle ilişki içinde olması da kaçınılmaz olmuştur. Bu iki eser, Galba ve Otho, incelendiğinde Plutarkhos’un 68/9 yılını tüm gerçekliğiyle yansıtmasının yanı sıra; Suetonius’un anlatımından ve Tacitus’un tarihî yaklaşımından farklı bir yaklaşım sergilediği, özellikle Galba’da olayların seyrini değiştiren askerî kişilik-lere ilişkin anlatıları fazla detaylandırdığı, 68/9 yılına ilişkin yaptığı genel değerlendirmede yönetenin ve yönetilenin felsefi eğitime olan ihtiyacını vurguladığı görülmektedir. Plutark-hos’un yaklaşımı, gününün tarihini aynı zamanda Hellen kültürel kimliği çerçevesinde ele aldığını ve Vita Caesarum’u ahlaki bir tarihe de dönüştürdüğünü göstermektedir.
Keywords : Vita Caesarum, Galba, Otho, imparatorluk biyografisi, Roma imparatorluğu