Teğmen Herbert Chermsıde’ın Raporlarında Keldaniler, Nasturiler, Yezidiler ve Kürtler (1881-1882)

Authors : Emel DEMİR GÖRÜR

Pages : 91-136

Doi:10.18513/egetid.974594

View : 16 | Download : 12

Publication Date : 2021-07-28

Article Type : Research Paper

Abstract :İngiltere, 93. Harbi sonrası Osmanlı Devleti’ndeki mevcut konsolosluk sisteminin yanında, “askeri konsolosluk” adı altında yeni bir konsolosluk teşkilatı ihdas etmiştir. Yeni teşkilat dâhilinde yer alan konsoloslardan biri çalışma dâhilinde raporlarından yararlanılan Kraliyet Mühendislerinden Teğmen Herbert Charles Chermside’dır. Görev süresince pek çok rapor kaleme alan Chermside, 1881-1882 yıllarında aldığı emirler üzerine Adana, Halep, Diyarbakır, Bitlis, Van ve Musul Vilayetlerini kapsayan bir gezi düzenlemiş ve bu gezisinde özellikle bölgedeki etnik ve dini gruplar üzerine odaklanmıştır. Keldaniler, Nasturiler, Yezidiler, Kürtler kısmen Türkmenler, Şabaklar, Bedjwanlar, Yahudiler ve bazı diğer Hıristiyan gruplar hakkında istihbari bilgiler toplamıştır. Çalışma, yoğunlukla Chermside’ın raporları ışığında ele alınmakla birlikte bölgedeki diğer İngiliz Konsoloslarının rapor ve gönderileri, ayrıca Hindistan Hükümeti tarafından görevlendirilen özellikle bölgenin coğrafi yapısı ve bölgedeki etnik ve dini unsurlar hakkında çalışmalar yapan İngiliz üst düzey askerlerin raporları ile desteklenmiştir.
Keywords : İngiliz Askeri Konsolosluğu, Herbert Charles Chermside, Keldani, Nasturi, Yezidi, Kürt