XV. ve XVI. Yüzyıl Osmanlı, Avrupa ve Çin Loncalarına Dair Karşılaştırmalı Bir Bakış

Authors : Mustafa Can GÜRİPEK

Pages : 335-357

Doi:10.21551/jhf.741224

View : 14 | Download : 8

Publication Date : 2020-06-22

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalede XV. ve XVI. Yüzyıllarda Osmanlı İmparatorluğu’nda, Avrupa’da ve Çin’de lonca tipi esnaf örgütlenmeleri karşılaştırmalı bir bakış açısıyla ele alınmıştır. Lonca kurumu, birbirinden farklı coğrafi, siyasi, ekonomik, dini-kültürel özellikleri olan bu üç bölgede de ortak bir yapıdır. Tarihi süreç içerisinde loncaların bu üç coğrafi bölgede ortaya çıkmalarının altında yatan nedenlerden başlayarak, hangi ihtiyaçlara cevap verdiği, ne gibi misyonlarının olduğu, örgütlenme şemaları gibi temalar baz alınarak karşılaştırılmıştır. Ekonomik, sosyal ve dini fonksiyonlar üstlenerek hem toplumsal hem de siyasi alanda önemli bir yer kaplayan loncaların günümüze kadar ulaşamamalarının nedenleri üstünde de durulacaktır. İktisadi hayat başta olmak üzere çok önemli roller üstlenen lonca kurumu, dikkat çekici bir şekilde üç coğrafyada da ilginç benzerlikler taşımaktadır. Ancak; Avrupa’da loncalar altın çağı olarak adlandırabileceğimiz dönemini Osmanlı İmparatorluğu ve Çin’e göre daha erken yaşamış, Osmanlı ve Çin’deki loncalar daha sonraki zamanlarda etkili olabilmişlerdir. Osmanlı İmparatorluğu’nda loncaların etkisini kaybetmeye başladığı dönemde ise Çin’deki loncalar önem kazanmaya başlamıştır.
Keywords : Loncalar, Orta Çağ, Osmanlı İmparatorluğu, Çin, Avrupa