Seyyid Lokmân’ın ‘Zübdetü’t-Tevârîh’ Adlı Eseri’ne Göre “ III. Murad Dönemi – “Feth-i Fas” Bahsi

Authors : Rümeysa KARS

Pages : 974-987

Doi:10.21551/jhf.779152

View : 16 | Download : 7

Publication Date : 2020-09-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Seyyid Lokman’ın Ulemâ sınıfından olduğu; âlim, şair, tarihçilik, divan kâtipliği, kadılık, müderrislik, defterdarlık ve şehnâmecilik gibi görevlerde bulunduğu ve aynı zamanda Peygamber soyundan geldiği için “Seyyid” diye anıldığı; Azerbaycan’ın Urmiye kasabasından olduğu ve Kanunî devrinde Azerbaycan’a yapılan seferler sonucu bu ülkeden Osmanlı sarayına gelen âlim ve sanatkârlardan biri olduğu bilinmektedir. II.Selim devrinde ayrıca Şehnâmecilik görevini de ifa etmiştir. ‘Şehnâmeci’, Osmanlılarda XVI. yüzyıl saray tarihçileri için kullanılan bir tabirdir. Bu görevi dolayısıyla Seyyid Lokman, III. Murad’ın tahta çıkmak üzere İstanbul’a gelişi sırasında Sokullu Mehmed Paşa’nın yanında serkâtip sıfatıyla padişahı karşılayanlar arasında yer almış, III. Murad’ın padişahlığı süresince de görevine devam etmiştir. Seyyid Lokman’ın bu vesileyle kaleme aldığı eserlerden biri olan Zübdetü’t-Tevârîh adlı eser, Hz. Âdem’den III.Murad devrine kadar olan uzun devrin esasında kısa kronolojik bir tarihi mahiyetindedir. Müellif eserinde, Osmanlı padişahlarının tahta çıkış tarihlerini, saltanat sürelerini ve kaç yıl yaşadıkları gibi bilgileri, padişahların sefer ve fetihleri gibi konularını da tafsilatlı olarak anlatmıştır. Eserini tamamladığında III. Murad’a sunmuştur. Bu çalışmada bu yazma eserde verilen bilgilerden hareketle III.Murad döneminde zuhura gelen Fas’ın fethi ve etkileri üzerinde durulacaktır.
Keywords : Zübdetüt Tevarih, Seyyid, Şehnamecilik, Serkatip, Fas