Yön ve Devrim Hareketine Göre Laiklik (1961-1971)

Authors : Çağhan UYAR

Pages : 1-32

Doi:10.21551/jhf.1069724

View : 11 | Download : 6

Publication Date : 2022-03-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Yön ve Devrim hareketi Türk demokrasi tarihinin 1961 ile 1971 yılları arasında varlık göstermiştir. Güçlü bir aydın devingenliği sergileyen Yön ve Devrim hareketi, aynı isimlerden müteşekkil iki adet süreli yayından oluşmaktadır. Yön ve Devrim hareketinin ilk yayın organı Yön gazetesidir. Yön gazetesi, 1961 ile 1967 seneleri arasında 222 sayı halinde aylık periyotta neşredilmiştir. Yön ve Devrim hareketinin ikinci yayın organı ise Devrim gazetesidir. Devrim gazetesi, 1969 ile 1971 yılları arasında 79 sayı olarak yayınlanmıştır. Doğan Avcıoğlu, Mümtaz Soysal, İlhan Selçuk, Niyazi Berkes, Altan Öymen, Cemal Reşit Eyüboğlu, Çetin Altan, Şevket Süreyya Aydemir, Korkut Boratav, Hasan Cemal, İdris Küçükömer ve Sadun Aren, Yön ve Devrim hareketinin önde gelen aydınlarındandır. Yön ve Devrim hareketi görüşleri itibari ile 1961-1971 döneminde büyük ses getirmiştir. Türk siyasal düşünce dünyasının en etkili düşünsel akımlarından biri haline gelmiştir. Yön ve Devrim hareketi Marksizm, Sosyalizm ve Kemalizm üçlemesindeki görüşleriyle ön plana çıkmıştır. Sosyalizm’i Türkiye’ye uyarlayarak yerli ve özgün bir kalkınma ülküsü üretme iddiası Yön ve Devrim hareketinin en belirgin özelliğidir. Bürokratik elit, ordu mensupları ve üniversite öğrencileri üzerinde büyük akisler uyandıran Yön ve Devrim hareketinin ana gündem maddesi Millî Sosyalizm’e ulaşmaktır. Türkiye’yi Millî Sosyalizm’e kanalize etme hususunda Marksizm ve Kemalizm’in sol bir yorumu, Sosyalizm’e eklemlenmiştir. Bu meyanda Kemalizm’in cumhuriyetçilik, milliyetçilik, halkçılık, devletçilik, laiklik ve inkılapçılıktan oluşan altı temel ilkesi özelinde Türk demokrasisinin 1961-1971 devresinin koşulları ile Yön ve Devrim’in sol eğilimli tezlerine intibak ettirme gayreti hâsıl olmuştur. Yön ve Devrim hareketinin Kemalizm’in altı ana ilkesinden Laiklik’i ele alması bu çalışmanın öznesini meydana getirmiştir. Yön ve Devrim hareketini süjeye alan bu araştırmayla bahsi geçen matbuatın Kemalizm’in Laiklik prensibi ile ilgili tahlillerini irdeleme amacı güdülmüştür.
Keywords : yön, devrim, kemalizm, laiklik, sosyalizm