Rusya’nın Doğu Anadolu Politikası Bağlamında Muş’un İşgali

Authors : Elçin NECİYEV

Pages : 935-949

Doi:10.21551/jhf.1173970

View : 13 | Download : 8

Publication Date : 2022-09-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Rusya ile Osmanlı Devleti arasında başlayan gerginlik çok uzun bir zamandan beri devam etmekteydi. Bu gerginliğin devam ettiği zamanlarda her iki devlet askeri ve politik olarak birbirilerine karşı çeşitli stratejiler de belirlemişlerdi. Stratejinin temelini karşı tarafı ekonomik, askeri ve stratejik bakımdan zayıflatmak oluşturmuştur. Nitekim XIX. Yüzyıla gelindiği zaman Rusya politik yönünü devreye sokmuş, Osmanlı Devleti içerisinde huzursuzluğa sebep olacak etnik yapıları harekete geçirmiş, bu şekilde Osmanlı Devleti’nin gücünü kırmak istemiştir. Devreye sokacakları politika ve savaş yolu ile elde edecekleri bölgeleri söz konusu etnik yapıları bazı imtiyazlar tanıyarak yanına çekmeye çalışmış, bu etnik yapıların isyanları ile Osmanlı’yı zayıflatma girişimlerine başlamıştır. Rusya, bu politikayı Doğu Anadolu bölgesinde uygulamış, politik olarak emeline ulaşmayı hedeflemiştir. Nitekim bu girişimler sonuç vermiş, I. Dünya Savaşı’nın başlaması ile yüzyıllardır Osmanlı tebaası içerisinde huzur içerisinde yaşayan Ermeniler, saf değiştirerek Rusya’nın tarafına geçmiş ve Osmanlı toprakları içerisinde Müslüman halka karşı katliamlar yapmaya başlamıştır. Bu katliamların en korkunçlarından biri ise Muş’ta yaşanmıştır. Savaş’ın başlaması ile beraber coğrafi yakınlığı da fırsat bilen Ruslar, buradaki Ermenileri Müslüman halka karşı kışkırtmış, katliam yapmaları için kullanmıştır. Rusya’nın desteğini yanına alan Ermeniler, milli hisleri uyandırmak ve Ermeni tebaasını Müslüman halkla karşı karşıya getirmek için dini okulları araçsallaştırmıştır. Böylece bu desteklerle güçlenen Ermeniler Muş ve çevresindeki yöre halkına uyguladığı baskının dozunu artırmış, katliamlar yoluyla Müslüman halkı bunaltmaya çalışmış ve katliamlar yapmışlardır. Anahtar Kelimeler: Osmanlı Devleti, Rusya, Muş, Ermeniler
Keywords : Osmanlı Devleti, Rusya, Muş, Ermeniler