Siyonistlerin Filistin’de Arazi Satın Alma Faaliyetlerine Tepkiler: El-Münadi Gazetesi Örneği (1912-1913)

Authors : Enes KAYYALİ

Pages : 23-38

Doi:10.21551/jhf.1252985

View : 11 | Download : 5

Publication Date : 2023-03-30

Article Type : Research Paper

Abstract :19. yüzyılın sonlarına doğru Avrupa’da gelişen milliyetçilik akımı ve onun oluşturduğu Yahudi aleyhtarlığı etkisiyle, Yahudi gazeteci Theodor Herzl liderliğinde bir grup Yahudi tarafından Siyonizm örgütü kurulmuştur. Örgütün temel amacı, Yahudi millî kimliğini korumaktır. Ayrıca yaşadıkları sorunlara bir çıkış yolu olarak onlara tanrı tarafından vaat edildiğine inandıkları topraklara ve eski krallıkların merkezine yani Filistin’e geri dönüp orayı yurt edinmeyi amaçlamaktaydılar. Siyonizm örgütü, bu amacını gerçekleştirmek için bir yandan nüfuzlu ülkelerle ve Osmanlı yönetimi ile temaslarda bulunurken diğer yandan da organize olup federasyonlar kurarak toprak satın alma ve Filistin’e Yahudi göçlerini destekleme gibi faaliyetlerde bulunmuşlardır. Bunun sonucunda Filistin’deki Yahudi nüfusu ve Yahudilerin elindeki topraklar, 19. yüzyılın sonundan 20. yüzyılın başlarına kadar bir hayli genişleyip artmıştır. Siyonizm’in 20. yüzyılın başlarından itibaren Filistin’e yerleşmeye yönelik artan faaliyetlerine karşılık Osmanlı Devleti bazı yasaklamalarla tedbir aldığı gibi Filistin halkı da tepki göstermiştir. Bu tepkilerde özellikle Filistin basını önemli bir role sahiptir. II. Meşrutiyet’in ilanının ardından oluşan serbestlik ortamında Osmanlı Devleti’nin her tarafında olduğu gibi Filistin’de de basın gelişme göstermiş ve çok sayıda gazete neşredilmeye başlanmıştır. El-Asmaʻi insert ignore into journalissuearticles values(1908);, Filastin insert ignore into journalissuearticles values(1912); ve özellikle el-Kermil insert ignore into journalissuearticles values(1909); Filistin’e Yahudi göçü ve Yahudilerin Filistin’de toprak satın almalarına yönelik politikalara karşı çıkmıştır. Yine bunlardan biri de Siyonizm karşıtı yayın politikasıyla dikkat çeken ve Said Carullah’ın 8 Şubat 1912-17 Temmuz 1913 tarihleri arasında Kudüs’te Arapça olarak neşrettiği el-Münadi Gazetesi’dir. Bu makalede el-Münadi Gazetesi’nde neşredilen Siyonizm, Siyonistlerin Filistin’de toprak satın alma faaliyetleri ve bu durum karşısında bölgedeki Osmanlı memurlarının tutumları hakkındaki haber ve yazılara değinilecektir
Keywords : Osmanlı Tarihi, Siyonizm, Filistin, Basın, El Münadi Gazetesi