Ankara’da Ahi Şerafeddin Evkafı (XVI-XIX. Yüzyıllar)

Authors : Ahmet KÖÇ

Pages : 521-539

Doi:10.21551/jhf.1336848

View : 84 | Download : 120

Publication Date : 2023-09-17

Article Type : Research Paper

Abstract :Öz: İslam toplumlarının en önemli yardımlaşma kurumu olan vakıflar, Osmanlı döneminde uyguladıkları politikalarıyla ön plana çıkmışlardır. Çeşitli alanlarda uygulanan vakıf politikaları kimi zaman padişahlar veya onun hizmetinde çalışanlar tarafından kimi zaman da reaya sınıfı mensupları tarafından oluşturulmuştur. Çalışmada ele alınan Ahi Şerafeddin Evkafı, XIV. Yüzyılda Ankara’da kurulduğu bilinmekle birlikte, Osmanlı devrinde daha da genişleyerek; cami, zaviye, türbe, imaret ve diğer yapılarla bir külliye niteliğine kavuşturulmuştur. Zikredilen külliyenin gelir kaynakları geniş alanlara yayılan arazilerden ve ticari yapılardan elde edilmiştir. Ahi Şerafeddin’in kişiliği hakkında literatürde bilgi bulunmakla birlikte onun ailesi ve vakıfları hakkındaki bilgi daha sınırlıdır. Osmanlı devrinde aile mensupları arasında seyyitlerin bulunması onları daha seçkin hale getirmiştir. Ahi Şerafeddin Evkafı’nda yönetimi elinde bulunduran aile mensuplarının hem ahi neslinden gelmeleri hem de seyyit soyundan olmaları onları, toplumun önde gelen hatırı sayılır kişileri yapmıştır. Ankara eşrafından olan bu çok yönlü aileden bazı kişiler ilmiyede, bürokraside, askeriyede görev yaparken bazı kişiler de ticaret ve tarım sektörlerinde faaliyet yürütmüşlerdir. Bu çok yönlü aile mensuplarının İstanbul ve Ankara’da ne tür görevlerde bulunduklarını, vakıflarının faaliyetlerini, Ankara Şer‘iye sicilleri, tahrir defterleri ve arşiv belgelerinden hareketle ele alacaktır.
Keywords : Osmanlı, Ankara, Ahi Şerafeddin, Vakıf