Siyez Buğdayı (Triticum monococcum ssp. monococcum) Çimlenme Döneminde Soğuğa Ekmeklik Buğdaydan (Triticum aestivum L.) Daha İyi Dayanmaktadır

Authors : Didem ASLAN, Bülent ORDU, Nusret ZENCİRCİ

Pages : 182-192

Doi:10.21566/tarbitderg.281324

View : 24 | Download : 12

Publication Date : 2016-12-26

Article Type : Research Paper

Abstract :On iki ekmeklik buğday çeşidi ve 10 siyez buğday populasyonunun yedi soğuk düzeyindeki çimlenme hızı insert ignore into journalissuearticles values(ÇH);, çimlenme gücü insert ignore into journalissuearticles values(ÇG);, koleoptil uzunluğu insert ignore into journalissuearticles values(KU);, çim boyu insert ignore into journalissuearticles values(ÇB);, kök boyu insert ignore into journalissuearticles values(KB); çim kök uzunluğu oranı insert ignore into journalissuearticles values(ÇKUO);, kök yaş ağırlığı insert ignore into journalissuearticles values(KYA);, kök kuru ağırlığı insert ignore into journalissuearticles values(KKA); ve kök yaş kuru ağırlık oranı insert ignore into journalissuearticles values(KYKAO); üç tekerrürlü faktöriyel düzenlenmiş tesadüf blokları deneme deseninde araştırılmıştır. Bu araştırmadaki çalışma materyali; yedi soğuk düzeyinde önemli farklılıklar göstermiştir. Yirmi ekmeklik buğday genotipi ÇH, KU ve KKA bakımından çok önemli; KB ve ÇB bakımından önemli; ÇG, ÇKBO ve KKA bakımından da önemsiz farklılıklar sergilemişlerdir. Hesaplanan Pearson doğrusal korelasyon katsayıları KU-ÇU, KU-KYA ve KKA-KYA arasında çok önemli iken ÇH-KYKAO, ÇG-KYKAO, KU-KYKAO, ÇU-KYKAO, KU-KYKAO, ÇKUO-KYKAO, KYA-KYKAO ve KKA-KYKAO arasında önemsiz bulunmuşlardır. Benzer şekilde, Spearman korelasyon katsayıları, soğuk stresi altında ÇH-ÇG, ÇH-KU, ÇH-ÇU, ÇH-KU, ÇH-KYA, ÇH-KKA, ÇG-KU, ÇG-ÇU, ÇG-KU, ÇG-KYA, ÇG-KKA, KU-ÇU, KU-KB, KU-ÇKUO, KU-KYA, KU-KKA, ÇU-KB, ÇU-ÇKUO, ÇU-KYA, ÇU-KYKAO, KU-SKUR, KU-KYA, KB-KKA, ÇKUO-KYA, ÇKUO-KKA ve   ÇKUO-KYKAO arasında yüksek olumlu ilişki göstermişlerdir. Öte yandan, AB1’deki ÇB insert ignore into journalissuearticles values(0.156);, KB insert ignore into journalissuearticles values(0.156);, KKA insert ignore into journalissuearticles values(insert ignore into journalissuearticles values(0.156);’lar önemsiz iken AB2’deki KYKAO insert ignore into journalissuearticles values(0.99); ile AB3’deki ÇH insert ignore into journalissuearticles values(-0.342);’lar önemli bulunmuştur. İlk üçte yeralan AB’lerin birikimli varyansı %87.58 olmuş ve ortalama temelli öbekağacı siyez ve ekmeklik buğdaylarını iki ana gruba ayırmıştır. Sonuç olarak; yüksek bölgelerden toplanan kavuzlu siyez buğday populasyonlarının çimlenme dönemi soğuklarına karşı uygun gen kaynakları olabilecekleri ve soğuk dayanımı için çalışan buğday ıslah programları tarafından kullanılabileceği düşünülmektedir.
Keywords : Çimlenme dönemleri, ekmeklik buğday, siyez