Nakşbendi Meşayıhı İsimlerinden Teşekkül Eden Hat Eserleri

Authors : Fatih ÖZKAFA

Pages : 57-89

View : 27 | Download : 15

Publication Date : 2021-04-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Hat sanatında en çok karşılaşılan eser türlerinden biri, tasavvuf büyüklerinin isimlerini ihtiva eden levhalardır. Hattatlardan birçoğunun herhangi bir tarikat koluna intisabı veyahut müntesiplerin hattatlara sipariş vermesi dolayısıyla tarikat önderlerinin isimleri muhtelif tasarım şekilleriyle çokça yazılmıştır. Nakşbendîlik, Mevlevîlik, Kadirîlik, Rufaîlik, Halvetîlik, Cerrahîlik, Bektaşîlik vs ile alâkalı çok sayıda hat eseri görmek mümkündür. Tarikat pirlerine duyulan muhabbet, onların isimlerinin en güzel şekilde istiflenip yazılması ile sanata tezahür etmiştir. Nakşbendîlik ile ilgili olarak başta Bahâüddin Nakşbend Hazretleri olmak üzere silsile-i şerîften birçok isim tarih boyunca muhtelif hattatlar tarafından tasarlanıp yazılmıştır. Bu eserlerden bazılarında celî sülüs bazılarında celî ta’lîk yazı çeşitleri tercih edilmiştir. Bir kısmı düz satır halinde iken bir kısmı da istifli olarak yazılmıştır. Bazıları mürekkeple yazılmışken bazıları da zerendûd tekniğiyle hazırlanmıştır. Bahsi geçen eserlere müzelerde, özel koleksiyonlarda veya türbelerde rastlamak mümkündür. Bunlardan bir kısmı meşhur hattatlara ait, oldukça kıymetli eserlerdir. Bu çalışmada, Nakşbendîlik ile alâkalı önemli hat eserleri hat sanatının incelikleri bakımından estetik bir tahlile tabi tutulacak; hat sanatı tarihi ve tekniği açısından yapılacak değerlendirmeler ışığında bazı sonuçlara ulaşılacaktır.
Keywords : Hat sanatı, hattat, estetik, Nakşbendilik, sanat