Sûfîlerin İtikâdî Konulara Yaklaşımı: -Kelâbâzî-Sühreverdî- Örneği-

Authors : Mücahit AKBAL, Hasan Kamil YILMAZ

Pages : 55-81

View : 68 | Download : 53

Publication Date : 2023-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :İslamî ilimler bir bütünün parçaları gibidir. Her biri bir diğeriyle doğrudan veya dolaylı olarak irtibatlıdır. Hz. Muhammed insert ignore into journalissuearticles values(s.a.);’in peygamberliği süresince vahyin devam etmesine bağlı olarak teşekkül etmiş bir ilimden söz etmek mümkün değildir. Hicri II. asırdan itibaren oluşmaya başlayan İslamî ilimler, zamanla temel esaslarını oluşturmuşlardır. Böylelikle her ilim, dinin bir boyutunu temsil etmiştir. Tasavvuf ilmi, dinin bâtınî/manevî tarafıyla ilgilenirken inançla ilgili meseleler daha çok kelam ilminin sahasına girmiştir. Tasavvuf, amelî yönü baskın bir müessese ve ilim oluşu sebebiyle ilk dönemden itibaren bazı sûfîler, itikadî açıdan izahı zor birtakım haller yaşamışlar; içlerinden bazılarının bu hallerini dışa vurması sebebiyle de zaman zaman itikadî açıdan birtakım eleştirilere maruz kalmışlardır. Bu durum karşısında sufîlerden bir kısmı bazı eserlerinde kendi itikadlarını izah maksadıyla dinin inanç esaslarına işaret ettikleri gibi, müstakil akaid risâleleri de kaleme almışlardır. Bununla sûfî itikadının Kur’an ve sünnet çizgisinde olduğunu ispat etmeye çalışmışlardır. Bu çalışmada tasavvuf tarihinin önemli isimleri olarak kabul gören Kelâbâzî ve Sühreverdî’nin et-taʻarruf ile İ’lamü’l-hüdâ ve akîdetü erbâbi’t-tükâ eserleri bağlamında ele aldıkları itikadî konular mukayese edilecektir. Aralarında geçen yaklaşık iki buçuk asırlık sürede sûfîlerin itikadî konulara yaklaşımı ve meseleleri ele alışı değerlendirilecek, böylelikle tarihi süreçte sûfî itikadı ortaya konulmaya çalışılacaktır.
Keywords : Tasavvuf, Kelabazi, Sühreverdi, Akaid, Risale