Klasik Mantıkta Seçmeli Kıyaslar Kâtibî’nin Şerhu Keşfi’l-Esrâr’ı Ekseninde Bir Tür İnceleme

Authors : Enver ŞAHİN, Hasan AYIK

Pages : 221-248

View : 13 | Download : 9

Publication Date : 2019-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :İslam mantık tarihinde 13. yy. özgün metinlerin üretildiği ve bu alanda önemli alimlerin yetiştiği bir dönemdir. Bu dönemde yetişen mantık alimlerinden biri de, mantık eserleri yüzyıllardır medreselerde okutulan Necmuddîn el-Kâtibî’dir.insert ignore into journalissuearticles values(v.1277); Kâtibî, mantık alanında eş-Şemsiyye gibi metni tamamıyla kendine ait eserler kaleme aldığı gibi bunun yanında bazı mantık metinleri üzerine de şerhler yazmıştır.  Şerh türündeki mantık eserlerinden en önemlilerinden biri Şerhu keşfi’l-esrâr ‘an gavâmizi’l-efkâr ’dır. Bu şerhi Kâtibî yine o dönemde yetişen ve İbn Sînâ-Râzî çizgisinde mantık anlayışını sürdüren Efdâlüddîn el-Hûnecî’nininsert ignore into journalissuearticles values(v.1248); Keşfu’l-esrâr adlı eserinin üzerine yapmıştır. Hûnecî’nin bu eseri mantık alanında yazdığı en hacimli ve en çok rağbet gören eseridir. Hûnecî bu eserine başta seçmeli kıyaslar olmak üzere belli başlı bazı mantık konularını dahil etmemiştir. Kâtibî Hûnecî’nin yer vermediği mantık konularına şerhinde değinmektedir. Bu çalışmada Kâtibî’nin söz konusu eserdeki görüşleri çerçevesinde seçmeli kıyaslar konusu tartışmalı noktalarıyla birlikte ele alınacaktır.
Keywords : Mantık, Seçmeli kıyas, İbn Sînâ, er Râzî, el Kâtibî