Galen’in Element Teorisi ve Acı Argümanı Bağlamında Antik Atomcu Teoriye Getirdiği Eleştiriler

Authors : Tugay TAŞÇI

Pages : 673-709

Doi:10.47424/tasavvur.915913

View : 13 | Download : 8

Publication Date : 2021-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makale, Galen’in element teorisi üzerinden atomcu nazariyelere getirdiği eleştirilerin bir değerlendirmesini sunmayı amaçlamaktadır. Özellikle doğa felsefesi bağlamında metafizik bir tartışmaya girişildiğinde doğada yer alan indirgenemez karmaşıklık meselesi Galen’e göre atomcu bir teoriyle açıklanamaz. Zira kendisine göre değişim meselesi atomcu filozoflar tarafından açık bir şekilde formüle edilememiştir. Galen’in bir çıkmaza girdiğini düşündüğü bu teoriye Aristoteles ve Hipokrat felsefesini mezcederek bir çözüm sunmaya çalıştığı dikkat çekmektedir. Benzer elementler arası bir ‘sıçrama’ fikri ve değişimi mümkün kılan krasis anlayışı üzerinden hissedebilme yetisinin temellendirilmesi yapılmakta, insan bedeninin acı hissetmesini mümkün kılan bir mekanizmadan bahsedilebilmesi ve bu durumun açıklanabilmesi için atomculuk gibi kapalı bir teorinin değil; Aristoteles ve Hipokrat felsefesin bir potada eritilmesi sonucu elde edilen daha geçişken bir element teorisinin benimsenmesi gerektiğine dikkat çekilmektedir. Bu durum Galen’i -doğa felsefesi açısından bakıldığında- mekanik bir nedenselliği değil, teleolojik bir nedensellik fikrini benimsemeye götürmüştür. Bütün bunlar birleştiğinde, Galen’in atomcu teoriye medikal-felsefe projesini temel alarak ciddi eleştiriler getirdiği görülmektedir.
Keywords : Galen, Atomculuk, Acı Argümanı, Element Teorisi, Teleoloji